آموزش غوطه خوردن روي ابرها

کودک به جاي ‌اين که مثل بزرگسالان از موقعيتي وحشت زده شود، حالت قهر به خود بگيرد يا خودش را به بزرگسالان بچسباند. حتي ممکن است کودک، ترس خودش را پشت نشانه‌هاي افسردگي و خشم پنهان کند. ضمن‌اين که برخلاف بزرگسال‌ها که مي‌دانند ترسشان افراطي و غير منطقي است کودکان آن قدر رشد نکرده‌اند که تفاوت ترس‌هاي طبيعي و غير طبيعي را بدانند. ...

ترس‌هاي کودکان شامل ترس از اشياء و حيواناتي مثل مار، ترس از طبيعت، ترس از طوفان، رعد و برق و صداهاي مهيب، ترس از ارتباط برقرار کردن با افراد ناقص‌العضو يا خاص مانند عقب‌مانده و...، ترس از تنهايي، مرگ، ميکروب، سرزنش شدن و مورد تنبيه قرار گرفتن مي‌باشد. برخي از اين ترس‌ها ريشه مرضي دارند و برخي عادي و معقولند و تفکيک اين دوگونه و تشخيص آن دشوار است؛ چرا که در درجه اول نشانه‌هاي ترس در کودکان با بزرگسالان فرق مي‌کند. يعني ممکن است کودک به جاي ‌اين که مثل بزرگسالان از موقعيتي وحشت زده شود، حالت قهر به خود بگيرد يا خودش را به بزرگسالان بچسباند. حتي ممکن است کودک، ترس خودش را پشت نشانه‌هاي افسردگي و خشم پنهان کند. ضمن‌اين که برخلاف بزرگسال‌ها که مي‌دانند ترسشان افراطي و غير منطقي است کودکان آن قدر رشد نکرده‌اند که تفاوت ترس‌هاي طبيعي و غير طبيعي را بدانند.

ويژگي‌هاي ترس در کودکان

** برخي از ترس‌ها در کودکان ريشه فطري دارد(ترس از صداهاي مهيب) و برخي ديگر از همان ماه‌هاي اول و به صورت اکتسابي در کودک شکل مي‌گيرد(ترس از حيوانات مثل سوسک و گربه) و والدين براي جلوگيري از ترسو شدن کودکان بايد خود الگوي شجاعت باشند.

** ترس کودکان ممکن است ثبات و دوام نداشته باشد، زود پديد آيد و زود هم از بين برود.

** گاهي ترس کودکان مبتني بر واقعيت نيست يعني از چيزي مي‌ترسند که بي‌خطر است.

علل و عوامل ترس کودکان

** ريشه‌هاي فطري

** عامل ذهني

** عامل عاطفي

** عامل انضباطي

روش‌هاي درمان ترس کودکان

با توجه به نوع ترس در کودک، روش‌هاي درماني متفاوتي ارائه مي‌شود:

** از بين بردن موقعيت ترس‌آور: يکي از راه‌هاي درمان ترس کودک، دور کردن وي از شرايط و موقعيت ترس‌آور است، مثلا محيط تاريک.

** تلقين در تقويت روحي: يکي از روش‌هاي مؤثر، تلقين شجاعت به کودک است، چرا که گاهي ترس، ناشي از عدم اعتماد به نفس و احساس بي‌کفايتي است و در صورتي که کودک اعتماد به نفس يابد، مي‌تواند به عنوان فردي شجاع بر ترس خود غلبه کند.

** ارائه الگو: يکي از راه‌هاي درمان، ارائه الگوي مناسب و شجاع براي کودک ترسو است. اين الگو بايد بدون نقص و قابل لمس و به دور از مقايسه کودک با او باشد که البته الگوهاي مناسب را بهتر است از ميان کتاب‌ها انتخاب کرد.

گاهي ترس، ناشي از عدم اعتماد به نفس و احساس بي‌کفايتي است و در صورتي که کودک اعتماد به نفس يابد، مي‌تواند به عنوان فردي شجاع بر ترس خود غلبه کند

** درمان‌هاي پزشکي: گاهي کودک از نظر جسمي دچار ضعف‌هاي بدني شده است و اين ضعف زمينه را براي ترس ايجاد کرده است. اختلالات غدد و ترشحات اضافي ممکن است با تأثير بر سيستم بدن سبب مشکلات و اختلالاتي چون ترس در کودکان شوند.

همچنين روان شناسان براي کاهش ترس‌هاي کودکان در وهله اول به والدين توصيه مي‌کنند که در رفع مشکل کودک عجولانه عمل نکنند. تعجيل و شتابزدگي آنها در کاهش ترس کودک مي‌تواند به جاي درمان ، اضطراب و ترس او را افزايش دهد. اين ترس معمولا بتدريج از بين مي‌رود و لازم است والدين با خونسردي و آرامش اقدام به کاهش اين ترس‌ها نمايند. توصيه بعدي روان شناسان اين است که هرگز کودکان را به خاطر ترسي که دارند تحقير و سرزنش نکنيم. هر چند دليل ترس از نظر ما بزرگترها کاملا غير منطقي و نامعقول به نظر مي‌رسد اما خود کودک چنين احساسي ندارد و نمي‌تواند غير منطقي بودن ترس خود را درک کند و سرزنش به او کمکي نخواهد کرد.

حتي زمانيکه کودک تحت نظر يک متخصص يا روان شناس درمان مي‌شود، اگر عامل اصلي ايجاد کننده ترس هنوز حضور داشته باشد چندان فايده‌اي نخواهد کرد. مثلا زمانيکه خود مادر از تاريکي مي‌ترسد، هر چند کودک حمايت‌ها و درمان‌هايي را از روان‌شناس و مشاور خود دريافت مي‌کند، اما الگويي که در خانه از رفتار مادر مي‌پذيرد الگويي قويتر است که نتايج يک درمان ثمر بخش را از بين مي‌برد. بنابراين لازم است علل اساسي ترس کشف و مرتفع شوند.

بازي موقعيت مناسبي است که ترس کودک را از بين ببريم. مثلا کودکي که از آمپول مي‌ترسد، مي‌توانيم يک بازي خوب ترتيب بدهيم که در آن کودک آمپول زدن را تمرين کند.

از طرف ديگر توصيه مي شود اسباب ترس را براي فرزندانتان فراهم نکنيد. اگر ميدانيد فرزندتان از سگها خوشش نمي آيد، طوري از خيابان رد نشويد که با آن سگ روبه رو نشويد. اينکار فقط باعث مي شود که فرزندتان يقين کند که سگها موجوداتي ترسناک و وحشت آور هستند. در اينگونه مواقع فقط بايد با مراقبت و توجه با کودکتان رفتار کنيد تا بتواند با آن موقعيت ترس آور روبه رو شود.

شما به عنوان والدين بايد سعي کنيد تکنيک هاي کنار آمدن و برخورد با ترسها را به کودکانتان بياموزيد. مي توانيد اين تکنيک ها را امتحان کنيد: خودتان را "صاحب خانه" به کودک معرفي کنيد، و اين باعث خواهد شد که کودک نسبت به شيء ترسناک جرات و جسارت بيشتري پيدا کند و براي فرار از آن به شما پناه بياورد. به فرزندانتان ياد بدهيد که در چنين مواقعي به خود بگويند، "من مي توانم.." يا "هيچي نيست، مي تونم با اون کنار بيام...". تکنيک هاي تمدد اعصاب نيز کمک کننده هستند، مثل تجسم فکري (تصور غوطه خوردن روي ابرها يا دراز کشيدن لب ساحل دريا) و تنفس عميق.

راه برطرف کردن ترسها , مقابله با آنهاست. با استفاده از پيشنهاداتي که در اين مقاله ارائه شد، مي توانيد به فرزندتان کمک کنيد تا بهتر با موقعيت هاي زندگي کنار بيايند.