با وجود آنكه كمتر در رسانههاي مختلف درباره آن صحبت شده و حتي گاهي به دليل خجالتهاي نابجا درباره آن كمتر بحث ميشود، اما يكي از دغدغههاي مهم بسياري از خانوادههاي ايراني، زمان دقيق ختنه نوزادان پسر است.
برخي خانوادههاي ايراني معتقدند بايد فرزندانشان را در سنين بالاتر ختنه كنند تا كودكشان بتواند راحتتر و با ذهن بازتري اين مساله را بپذيرد، اما برخي خانوادهها هم هستند كه ترجيح ميدهند در همان بدو تولد، پسرشان را ختنه كنند.
دكتر محسن موسوي، متخصص داخلي در گفت و گو با جامجم تاكيد ميكند: با وجود آن كه نظرات مختلفي درباره سن ختنه پسران از سوي پزشكان مختلف وجود دارد، اما بيشتر پزشكان در اين مورد اتفاق نظر دارند كه سن كودك براي عمل ختنه نبايد بيشتر از سه سال باشد، زيرا در غير اين صورت، ختنه ميتواند عوارض سنگين روحي براي كودك به دنبال داشته باشد.
بيهوشي بهتر است يا بيحسي؟
شايد به نظر ما يك پسربچه سه ساله درك درستي از دنياي اطرافش نداشته باشد و خيلي از موضوعهاي زندگي را نفهمد، اما موسوي بر اين باور است كه يك پسر بچه سهساله كاملا به نوع جنسيتش آگاهي دارد و به همين دليل بايد در ختنهكردن پسران بالاي سه سال احتياط كرد.
وي ميافزايد: يك كودك سه ساله براحتي فرق بين جنسيت خودش و جنس مخالف را ميفهمد و كاملا به اين موضوع آگاه است، به همين دليل هم احتمال دارد در حين عمل ختنه احساس كند به بخشي از جنسيت و هويتش تعارض شده و به همين علت نيز احساس رواني بدي به او دست بدهد.
موسوي با اشاره به اينكه نبايد كودكان بالاي سه سال را با عمل بي حسي ختنه كرد، تاكيد ميكند: به اين دليل كه يك كودك بالاي سه سال با انجام عمل بيحسي ميتواند به طور كامل مراحل عمل ختنه را ببيند و اين مساله بر روحيهاش تاثير منفي شديدي ميگذارد، به همين دليل بهتر است عمل ختنه در كودكان سنين بالاتر را با روشهاي بيهوشي انجام دهيم.
خونريزي، مهمترين خطر
طبيعت كودكانه ايجاب ميكند كه يك پسربچه خردسال، بازيگوشي كند و حتي با وجود انجام عمل ختنه، تمايلي به استراحت و يكجانشيني نداشته باشد.
دكتر موسوي، بزرگترين تهديد احتمالي در عمل ختنه را خونريزي ميداند و ميگويد: بايد والدين شرايطي فراهم كنند كه خونريزي پس از عمل ختنه ايجاد نشود و كودك را از هرگونه ضربه يا آسيبي كه منجر به خونريزي شود، بازدارند.
اين پزشك متخصص عمومي تاكيد ميكند: بعد از عمل ختنه، بين 24 تا 48 ساعت استراحت براي كودك الزامي است و بازكردن پانسمان بعد از گذشت 24 ساعت از عمل ختنه، مانعي ندارد، اما درباره زمان دقيق بازكردن پانسمان بايد نظر پزشك متخصص را جويا شد.
تنگي مجاري ادراري
هم پزشكان متخصص اطفال و هم پزشكان عمومي، عمل جراحي ختنه را انجام ميدهند و به گفته موسوي، هردو گروه اين توانايي و تبحر را دارند كه اين عمل جراحي را به درستي انجام دهند.
وي خاطر نشان ميكند: درست است كه اغلب پزشكان ميتوانند اين عمل را به درستي انجام دهند، اما اين موضوع اصلا به اين معنا نيست كه عمل ختنه بدون عوارض باشد.
اين متخصص عمومي با اشاره به اين كه خطر مسدود شدن مجاري ادرار پس از عمل ختنه وجود دارد، توضيح ميدهد: در صورتي كه اين عمل به درستي انجام نشود، احتمال دارد در ماهها و حتي سالهاي آينده، مجاري ادراري تنگتر از گذشته شده و فشار شديدي به مثانه بيايد و در نتيجه مشكلات مجاري ادراري براي كودك به وجود آيد.
بستهشدن كامل مجاري ادراري
هماكنون در برخي روستاهاي دورافتاده، عمل ختنه از سوي يكي از اهالي كه تخصصي هم در زمينه پزشكي ندارد، انجام ميشود و به دليل اينكه اين افراد به صورت كاملا تجربي، عمل ختنه را انجام ميدهند، در چنين شرايطي احتمال بروز عوارض متعدد بعد از عمل ختنه، دور از ذهن نيست.
موسوي ميگويد: يكي از عمده خطراتي كه در عملهاي غيرحرفهاي ختنه به وجود ميآيد، بستهشدن كامل مجاري ادراري است كه معمولا در نتيجه استفاده از بخيههاي بسيار درشت، ايجاد ميشود.
وي با اشاره به تفاوتهاي علائم تنگي مجاري ادراري با مسدودشدن كامل اين مجراها، يادآوري ميكند: در صورتي كه مجاري ادراري پس از عمل جراحي ختنه تنگتر شود، علائم آن معمولا به صورت درد شديد در مثانه بروز پيدا ميكند و حتي احتمال دارد در سالهاي بعد هم اين مشكل خود را نشان دهد، اما اگر مجاري ادراري بر اثر عملهاي جراحي غير تخصصي كاملا بسته شود، در همان 24 ساعت اول، عوارض واضح خود را نشان ميدهد.
موسوي اظهار ميكند: با وجود تمام خطرات احتمالي پس از عمل جراحي ختنه، در صورتي كه اين عمل از سوي يك پزشك مجرب انجام شود، به احتمال خيلي زياد مشكلي در حين عمل پيش نميآيد، ولي حتي اگر اين عمل زير نظر پزشك متخصص نيز بهدرستي انجام شود، اما مراقبتهاي والدين به اندازه كافي نباشد، در چنين شرايطي نبايد خطر خونريزي در 24 ساعت اول را دستكم گرفت.