او دنيا و ادبيات خودش را دارد و از مشكلات سنگين زندگي و بويژه مرگ تصويري در ذهنش نيست. اما اين مرحله هر چقدر هم دشوار، بايد پشت سرگذاشته و سوالهاي كودك به درستي پاسخ داده شود.
وقتي كودك درباره پدر يا مادرش ميپرسد، دهها جواب مختلف وجود دارد كه معمولا در اين شرايط از بزرگترها ميشنود: «مامانت رفته پيش خدا!»، «مامان رفته مسافرت»، «بابا وقتي خوابي برميگرده»، «خدا بابات رو دوست داشت، برده پيش خودش» و....
اين جوابها شايد از نظر بزرگترها بهترين پاسخ باشد، ولي متخصصان ميگويند به هيچ وجه نبايد در مورد مرگ والدين به كودكان دروغ گفته شود؛ در واقع بيش از هر چيز نحوه برخورد پدر يا مادري كه پس از مرگ همسرش بايد موقعيت جديد زندگي را براي كودك توضيح دهد، مهم است.
بنابراين يادتان باشد، در چنين موقعيتي گفتن جملاتي مانند «خدا او را از ما گرفته است» يا اينكه «خدا خواست پدرت پيش او برود» بسيار اشتباه است. با اين كارها نه تنها به كودك دروغ ميگوييد، بلكه او نيز متوجه مفهوم حرف شما نميشود.
پدر يا مادر معمولا در اين شرايط ميخواهند مفهوم پرواز روح به سمت خدا را براي كودك توضيح دهند، ولي كودك متوجه حرف آنها نميشود و قطعا برداشت اشتباهي خواهد داشت.
بهترين كار اين است كه در حد درك و شناخت كودكان، برايشان توضيح دهيد چه اتفاقي افتاده و چرا پدر يا مادرش ديگر پيش او نيست. با اينكه اين مساله بسيار عميق است و درك آن براي كودك كاري دشوار خواهد بود، ولي به طور حتم ميتوان اين مساله را براي كودك توضيح داد. يقين بدانيد اين روش بهتر از ساير شيوههاست.
علاوه بر اين، هيچ وقت و در هيچ شرايطي به كودك نگوييد «او برميگردد» يا اينكه «به سفر رفته است». با گفتن اين حرفها فقط كودك را چشم انتظار پدر يا مادري ميگذاريد كه هيچ وقت قرار نيست برگردد و همين انتظار ميتواند مشكلات زيادي را براي كودك و آينده او ايجاد كند.
نخستين مشكلي كه پيش ميآيد اطمينان نكردن كودك به والدي است كه بايد بقيه عمرش را كنار او سپري كند و تنها پناهش شده است.
بنابراين هميشه واقعيت را به كودك بگوييد و برايش توضيح دهيد كه مادر يا پدرش ديگر در جمع آنها نيست. البته پس از گفتن اين مطلب، باز هم ممكن است كودك سوالات جديدي بپرسد و بخواهد بداند چرا اين وضعيت پيش آمده است.
يكي از بهترين توضيحاتي كه براي پاسخ به سوالات بچههاي بزرگتر از شش سال ميتواند استفاده شود، مساله دست و دستكش است؛ ميتوانيد يك دستكش دستتان كنيد و حركات دست و دستكش را به كودك نشان دهيد. سپس دستكش را خارج كنيد و از كودك بخواهيد به بيحركت ماندن آن توجه كند. با اين توضيحات ميتوانيد مفهوم جسم و روح را براي كودك توضيح دهيد و به او بگوييد روح مادر يا پدرت پرواز كرده است.
البته اين مساله به اعتقادات خانواده هم بستگي دارد و با توجه به آن ميتوانيد بهترين توضيحات را به فرزندتان ارائه دهيد.
در مورد بچههاي كوچكتر هم بايد با توجه به درك و شناخت آنها، برايشان توضيح دهيد كه مادر يا پدرش ديگر در جمع آنها نيست و هيچ وقت هم برنميگردد ولي بايد به او اطمينان دهيد كه اگر كاري داشته باشد، شما براي انجام آن حاضر خواهيد بود.
در واقع در اين شرايط معرفي كردن فردي به عنوان جايگزين قدرتمند و توانا نقش مهمي در روحيه كودك دارد؛ به اين معني كه او هيچ وقت نبايد از تنها ماندن در زندگي بترسد.