كودكان نسل جديد قدبلندتر و چاقتر از نسل قبل خود شدهاند. اين جمله را وزير بهداشت در هفته سلامت بيان كرد...
كودكان نسل قبل، دور يك سفره سنتي همراه با خواهر و برادرهايشان مينشستند و قورمهسبزياي كه از صبح زود، روي اجاق بار گذاشته شده و حسابي جا افتاده بود، ميخوردند. چاشني غذايشان نيز سالاد، سبزي خوردن تازه و دوغ بود. كودكان قديمي از صبح در كوچه با همسالانشان مشغول بازي بودند تا مادر براي ناهار صدايشان بزند، عرقي كه از سر و صورتشان ميريخت، نشان ميداد پرجنبوجوش بودهاند، حال ديگر از آن سفره و غذاها خبري نيست، پدر و مادر از صبح سركار هستند و زماني براي پختن غذاي سنتي ندارند، بنابراين يك سفره كوچك كه در آن غذاهاي آماده و ساندويچي خودنمايي ميكند، همراه با نوشابه و سسهاي پرچرب ضيافت شامي است كه كودكان نسل جديد در آن حضور دارند. با اين اوصاف ميتوانيم به راحتي حرفهاي وزير بهداشت را درك كنيم. دكتر بهرام دلاور، متخصص كودكان، در مورد علتهاي چاقي كودكان به سوالهايمان پاسخ دادهاند.
سلامت: چرا كودكان نسل جديد چاق شدهاند؟
چاقي كودكان نسل جديد يك معضل چندعلتي است، اما مهمترين علت آن را بايد كمتحركي دانست. كودكان اين نسل معمولا تكفرزند هستند و مدت زمان زيادي را يا پاي تلويزيون مينشينند يا مشغول بازيهاي رايانهاي هستند و تحرك چنداني ندارند. آنها زماني هم كه پاي تلويزيون يا رايانه مينشينند، مدام در حال خوردن تنقلات هستند و همين امر روند چاقي آنها را تسريع ميكند.
سلامت: در آماري كه وزير بهداشت مطرح كرد، بر چاقي دختران تاكيد شده بود، آيا علت چاقي دختران هم كمتحركي است؟
بله، كمتحركي در دختران بيشتر از پسران است چون بهطور كلي پسرها جنب و جوش و فعاليت بيشتري دارند. دخترها معمولا به دليل محدوديتهاي فرهنگي، هم كمتر در پاركها ورزش و بازي ميكنند. علاوه بر اين بيشتر بازيهاي دخترانه در خانه است و تحرك خاصي ندارد، پس با اين اوصاف به راحتي چاق ميشوند.
سلامت: نوع تغذيه كودكان، چگونه باعث چاقي آنها ميشود؟
الگوي تغذيه خانوادهها به استفاده از فستفود و غذاهاي آماده گرايش پيدا كرده، شايد به دليل آنكه بيشتر مادران شاغل هستند. همانطور كه ميدانيد، فستفودها غذاهاي كمحجم باانرژي بالا هستند كه با سسهاي پرچرب و نوشابه خورده ميشوند و همه اين عوامل باعث چاق شدن كودكان ميشود. غذاهايي مانند سوسيس، كالباس و پيتزا علاوه بر خطرهايي كه براي سلامت كودكان دارند، باعث چاقي و اضافه وزن هم ميشوند. از طرفي كودكان امروزي تمايل و علاقه زيادي به مصرف تنقلاتي مانند كاكائو، شكلات، چيپس و پفك دارند و در مجموع اين عادتهاي غلط تغذيهاي آنها را چاق ميكند.
سلامت: چگونه ميتوان كودكان را به داشتن فعاليت بدني و تحرك بيشتر تشويق كرد؟
كودكان نسل جديد زمان زيادي را پاي تلويزيون، رايانه و ساير وسايل سرگرمي مانند پلياستيشن ميگذرانند و تحركشان بسيار كم است. البته ما نميگوييم بايد كودكان را از تماشاي تلويزيون و انجام بازيهاي رايانهاي منع كرد، بلكه والدين بدانند كودك در روز بايد كمتر از 2 ساعت را صرف استفاده از وسايل سمعي - بصري كند و بايد بيشتر به ورزش و فعاليت بدني بپردازد. والدين ميتوانند فرزنداشان را در باشگاه ورزشي و در رشتهاي كه به آن علاقه دارد، ثبتنام يا همراه او در منزل يا در پارك ورزش كنند. كودكان روزانه حداقل بايد نيم ساعت فعاليت بدني داشته باشند.
سلامت: شما گفتيد به دليل شرايط زندگي و شاغل بودن مادران، مصرف غذاهاي آماده و فستفودها بين خانوادهها بسيار زياد شده است، با اين شرايط، والدين چگونه ميتوانند يك رژيم غذايي سالم براي فرزندشان در نظر بگيرند تا هم سالم باشد و هم باعث چاقي نشود؟
بهترين كار اين است كه غذاهاي آماده، فراوريشده و فستفودها مانند سوسيس و كالباس را از غذاي بچهها حذف و فستفودهاي سالم مانند همبرگرهاي خانگي را جايگزين كنند. تنقلات مناسب براي بچهها گندم برشته، نخودچي، كشمش و پسته هستند. والدين بايد بدانند پرخوري حتي اگر در مورد غذاهاي سالم و مناسب هم باشد، باعث چاقي ميشود. البته علاوه بر والدين، مسوولان مدارس نيز بايد توجه كنند تنقلاتي كه در بوفه مدارس فروخته ميشود، شامل ميوه و ساندويچهاي سالم، نان و پنير و تنقلات سالم باشد و بچهها را از زيانهاي چيپس، پفك و... آگاه كنند.