بعضي‌ها تصور مي‌کنند داروخانه‌ها سوپرمارکت است و پزشک معالج هم يک واسطه نه‌چندان موردنياز است که تنها هزينه ويزيت را مي‌گيرد اما اين باور صحيح نيست...
در بازار داروي کشور ما، داروهاي بسياري بدون نسخه به فروش مي‌رسند اما نبايد فراموش کنيد دارو ماده‌اي شيميايي است که در بدن واکنش‌هاي شيميايي مهمي به وجود مي‌آورد. اطلاعات شما از داروها تنها در حد اينکه آشناهايتان قبلا چطور آن را مصرف کرده‌اند، خلاصه شده و از تاثيرات آن ماده شيميايي بر اعضاي مختلف بدن بي‌خبريد. والدين معمولا به شيرخواران و نوپايان که قشر آسيب‌پذيري محسوب مي‌شوند و نمي‌توانند به درستي علايم خود را توصيف کنند سرخود داروهايي مي‌دهند که اصلا کار صحيحي نيست چرا که عوارض داروهاي شيميايي و حتي داروهاي گياهي در کودکان شديدتر و شايع‌تر است. در ادامه چند مورد از مهم‌ترين اين داروها را برايتان فهرست کرده‌ايم.
1.آسپيرين: هيچ‌وقت سرخود به فرزندتان آسپيرين بچه يا هر داروي ديگري که حاوي آسپيرين است ندهيد مگر آنکه پزشک معالج او، تجويز کرده باشد. آسپيرين کودک را در معرض نشانگان رِي -يک بيماري نادر اما مهلک- قرار مي‌دهد. تصور نکنيد داروهاي مخصوص کودکي که در داروخانه‌ها بدون نياز به نسخه پزشک تجويز مي‌شوند آسپيرين ندارند. قبل از دادن هر دارويي به فرزندتان، بايد حتما بروشور دارو را مطالعه کنيد تا از ترکيب‌هاي تشکيل‌دهنده آن مطلع شويد. در مورد برخي داروها، آسپيرين با نام شيميايي «ساليسيلات» يا «اسيدسالسيليک» نشان داده مي‌شود. اگر با خواندن بروشور دارو از وجود داشتن يا نداشتن آسپيرين در دارو مطمئن نمي‌‌شويد، مي‌توانيد از پزشک معالج يا داروساز حاضر در داروخانه سوال بپرسيد. براي درمان تب و ساير ناراحتي‌هاي فرزندتان، بهتر است در مورد استفاده از داروي ايبوپروفن يا استامينوفن با متخصص اطفال مشورت کنيد. يادتان باشد هيچ‌گاه به کودک زير 6 ماه ايبوپروفن ندهيد.
2.داروهاي ضدسرفه و سرماخوردگي بدون نياز به نسخه: والدين نبايد بدون داشتن نسخه داروهاي ضدسرفه يا سرماخوردگي را به شيرخوار يا نوپاي خود بدهند زيرا تحقيقات دانشمندان ثابت کرده اين داروها هيچ تاثيري در بهبود علايم سرفه و سرماخوردگي نوزادان و شيرخواران ندارد و ممکن است خطرناک هم باشد خصوصا اگر مقدار و مورد مصرف اين داروها اشتباه باشد. علاوه بر عوارضي چون سرگيجه، خواب‌آلودگي، ناراحتي معده، کهير و حساسيت پوستي، ممکن است کودک در اثر مصرف اين داروها دچار تپش قلب شديد، تشنج يا مرگ شود.
3.داروهاي ضد تهوع: به هيچ‌وجه به فرزند خود داروهاي ضدتهوعي که در خانه داريد يا از داروخانه گرفته‌ايد را ندهيد مگر آنکه پزشک متخصص کودکتان آن را تجويز کرده باشد. در بيشتر بچه‌ها، حالت تهوع و استفراغ گذراست و نيازي به دارو خوردن نيست اما اگر فرزندتان زياد استفراغ مي‌کند و بدنش کم‌آب شده، او را به متخصص اطفال نشان دهيد.
4.داروهاي بزرگسالان: بعضي از والدين تصور مي‌کنند داروهاي بزرگسالان و کودکان از لحاظ ترکيب شيميايي کاملا مشابه‌اند و فقط ميزان مصرف آنها به سن افراد بستگي دارد. چنين افرادي به تجويز خودشان، داروي بزرگسالان را به مقدار کمتر به فرزندشان مي‌دهند و انتظار دارند با اين کار فرزندشان بهبود يابد. اين تصور را دور بريزيد. بايد بدانيد که دوز مصرف هر دارو به سن و وزن فرد بستگي دارد از طرفي ميزان ماده موثر هر دارو در نوع بزرگسالان، کاملا از نوع کودکان متفاوت است حتي غلظت قطره‌هاي نوپايان هم با نوزادان متفاوت است و مصرف دلخواه دوز هر دارو عوارضي جدي‌اي دربردارد.
5.دارويي که براي بيمار يا بيماري ديگري تجويز شده است: داروهايي که براي هر بيمار ديگري- حتي کودکي همسن فرزندتان يا خواهر و برادر او- و همچنين داروهايي که متخصص براي درمان بيماري ديگري تجويز کرده را نبايد براي وضعيت فعلي فرزندتان مصرف کنيد زيرا عوارض نامطلوبي را به بار مي‌آورند.
6.داروهاي تاريخ‌گذشته: به محض گذشتن تاريخ هر نوع دارويي، آن را به مراکز جمع‌آوري دارو تحويل دهيد. اگر هم تاريخ انقضاي دارو هنوز نرسيده اما رنگ، شکل (مثلا پودر شده) يا بوي دارو تغيير کرده نبايد ديگر آن را مصرف کنيد. داروها را به سيستم فاضلاب وارد نکنيد زيرا باعث آلودگي منابع آب آشاميدني مي‌شوند.
7.استامينوفن يا ايبوپروفن اضافه: در ترکيب برخي از داروها، مقداري استامينوفن هم گنجانده شده تا تب و درد کودک زودتر برطرف شود بنابراين به هيچ‌وجه سرخود علاوه بر دارويي که پزشک تجويز کرده به فرزندتان استامينوفن يا ايبوپروفن ندهيد.
8.داروهاي جويدني: داروهاي جويدني يا هر دارويي که به شکل قرص عرضه مي‌شود، خطر خفگي را براي فرزند شما به همراه دارد بنابراين قبل از دادن هر نوع قرصي به شيرخوار يا نوپاي خود از پزشک متخصص اطفال يا داروساز بپرسيد که آيا خرد کردن قرص و آميختن آن با غذاي جامد يا نوشيدني اشکال دارد يا نه؟ اگر مخلوط کردن قرص با غذا عيبي نداشت، مطمئن باشيد فرزندتان تمام آن مقدار غذايي که دارو با آن مخلوط شده را بخورد تا دوز کافي هر نوبت را دريافت کند.
9.شربت اِپيکا (عرق الذَهَب): شربت اپيکا، تهوع‌آور است و در گذشته براي از بين بردن مسموميت استفاده مي‌شد اما امروزه متخصصان براي مقابله با مسموميت، استفراغ عمدي را نمي‌پذيرند و در مورد اين دارو هم مي‌گويند که عوارض آن بيشتر از فوايدش است.