احترام گذاشتن پديده شگفت انگيزي است و يک ويژگي اکتسابي استکه بايد در طول زندگي فرا گرفته شود. يک اصل نيز در اين ارتباط وجود دارد و آناينکه اگر کسي ميخواهد مورد احترام ديگران واقع شود بايد به ديگران احترام بگذارد.
پيش از آن که جوانان را سرزنش کنيم بياييد صادقانه از خود بپرسيم که ما در موردآموزش احترام براي فرزندانمان چه کرده ايم؟
اين سوال را ميپرسم زيرا يکي از کارهاي مفيد تربيتي مشاهده مردم است، منظور مننگاه بيمارگونه به مردم نيست بلکه توجه به راهها و روشهايي است که مردم با يکديگررفتار و تعامل ميکنند.
اين دقت و توجه شامل تمام گروههاي سني ميشود. يکي از مشکلات عمدهاي که وجوددارد اين است که گاهي والدينفرزندان خود را احترام نمي کنند، بنا بر اين کودکاننه تنها والدين خود را مورد احترام قرار نميدهند بلکه به هيچکس ديگر، حتي بهخودشان هم احترام نميگذارند.
اما اين نقيصه هرگز به اين معني نيست که شما والدين خوب و مناسبي نيستيد بلکهميخواهم توجه بيشتري به اين موضوع مهم داشته باشيد و بدانيد که بايد بيشتر بافرزندان تعامل داشته باشيد و در رفتار فرزندان با خودتان و ديگران بيشتر دقتکنيد.
آموزش رفتار احترامآميز يکي از مهمترين وظايفي استکه بعهده والدين استو بهترين روش آموزش آن، نشان دادن احترام استآن هم نه احترام به ديگر بزرگسالان بلکه احترام به خود فرزندان.
احترام گذاشتن را با اطاعت و فرمانبرداري اشتباه نکنيد و اين نکته را نيز مد نظرداشته باشيد که اگر کسي در خانه شخص محترمي نباشد بيرون از خانه نيز هرگز نميتواندبه ديگران احترام بگذارد.
بياييد همراه هم روشهاي آموزش احترام گذاشتن را مورد بررسي قرار دهيم:
به کودکان گوش فرا دهيد تا آنها نيز به شما گوش فرادهند
زماني که فرزندتان با شما صحبت ميکند با توجه به سخنانش گوش فرا ميدهيد يااينکه همزمان مشغول انجام چند کار ديگر هستيد؟ انجام چند کار به طور همزمان يامشغله داشتن اصلا بد نيست، اما فرزندان نياز به توجه دارند هر چه را که ميگويند ياانجام ميدهند بايد براي شما با ارزش و قابل توجه باشد. بدانيد که هر کاري با هردرجه اهميتي را ميتوان براي دقايقي تعطيل کرد يا به تعويق انداخت. به چشمان آنهانگاه کنيد. از خودتان بپرسيد تا کنون چند بار مجبور شدهايد به ديگران بگوييد " وقتي باهات حرف ميزنم به من نگاه کن " وبعد ارزيابي کنيد که آيا هر زمان کهفرزندانتان با شما صحبت ميکنند به آنها نگاه ميکنيد؟
احترام گذاشتن را با اطاعت و فرمانبرداري اشتباه نکنيد و اين نکتهرا نيز مد نظر داشته باشيد که اگر کسي در خانه شخص محترمي نباشد بيرون از خانه نيزهرگز نميتواند به ديگران احترام بگذارد
صداقت بهترين سياست است
آيا يک فرد دروغگو قابل احترام است؟ و آيا شما به کسي که مورد احترامتان استدروغ ميگوييد؟ قطعا اينطور نيست.
اگر مرتکب اشتباهي شديد، آن را بپذيريد و عذرخواهي کنيد زيرا اين نوع رفتار بهخصوص در مورد فرزندان کم سنتر بسيار با ارزش است زيرا در نظر کودکان اين گروه سنيوالدين موجوداتي کامل و مطلق هستند و اگر ببينند والدينشان هم ممکن است اشتباهکنند و در صورت بروز اشتباه، آن را ميپذيرند و عذرخواهي ميکنند، از طريق رفتار وعملکرد والدين بهتر و موثرتر آموزش ميبينند.
بيشتر به صفات مثبت فرزندانتان بپردازيد تا اشاره بهجنبههاي منفي آنان
اگر فرزند شما مرتکب اشتباهي شد يا موفقيتي را که مورد توقع شما بود کسب نکرد،هرگز تحقيرش نکنيد، خجل و شرمسارش نکنيد و به هيچ عنوان به او توهين نکنيد. اين بهمعني رابطه سرد و سخت با فرزند نيست.
زمان مناسب شوخي را رعايت کنيد مثلا اگر با او مي خواهيد شوخي کنيد يا سر به سرشبگذاريد اين کار را در حين بازي انجام دهيد نه بعد از يک شکست يا زمان نااميدي کهاو را به شدت تحت تاثير قرار داده. از فرزندتان تعريف کنيد اما مراقب باشيد که دراين زمينه زيادهروي نکنيد که شکل حقيقي خود را از دست بدهد و دروغ شود و هر گاهخواستار ايجاد تغييري در فرزندتان هستيد روي جنبههاي مثبت وي تاکيد کنيد، همين امرباعث ميشود که او هر چه بيشتر اعمال مثبت را انجام دهد.
الگوي احترام فرزندانمان باشيم
آداب احترام مورد پسند خود و جامعه را در برخوردهاي رفتاري و منش هاياجتماعي را در مقابل ديدگان فرزندمان به اجرا بگذاريم تا آنان نيز با اصول تربيتيآشنا شده و در وقت مقتضي طبق آموخته هايشان رفتار نمايند.از دگر سو، براي ياد دادنطريقه ي احترام گذاشتن، ما بايد عيوب و اشتباهات خود را به راحتي قبول کنيم. اگر بيدليل کودکمان را تنبيه کرديم، يا اگر کوتاهي در حق او انجام داديم، از او معذرتخواهي کنيم و بخواهيم که ما را ببخشند.
احترام مبناي رابطه هاي مستحکم و پردوام است و ميتواند نتيجه طبيعي برخورد و رفتار صحيح والدين با کودکانشان باشد.افرادي که بيش از همه به آنها احترام ميگذاريد چه کساني هستند؟ چه کرده اند تاتوانسته اند احترام شما را جلب نمايند؟
به چه راه هايي به کودکانتان احترام مي گذاريد؟ (آيا به حرف هايي که مي زنند بااحترام گوش مي دهيد؟ آيا سعي ميکنيد با آنها وقتتان را بگذرانيد؟ آيا سعي مي کنيدبه علايق آنها احترام بگذاريد؟)
از الگوهاي احترام با او صحبت کنيم
کودکان زماني ياد مي گيرند به سايرين احترام بگذارند که افرادي که برايشان مهمهستند، الگويي از احترام گذاشتن باشند. اگر کودکان ببينند که ما که نزديک ترينافراد به آنها هستيم، به ديگران و ارزشهايمان احترام مي گذاريم، به نفعشان خواهدبود. ما مي توانيم مدام درمورد چنين الگوهايي با کودکانمان صحبت کنيم و اين نمونههاي اخلاقي را تحسين کنيم. و برعکس مي توانيم افرادي را که اذيتمان مي کنند يا باما فرق دارند (مردماني از کشوري ديگر، با اعتقادات يا باورهايي متفاوت) را پيشآنها نکوهش کنيم. احترام گذاشتن ما به افرادي که با ما فرق دارند خود مي تواندنمونه اي براي الگوپذيري کودکان باشد.
با ديگران همان گونه رفتار کنيد که دوست داريد ديگران با شمارفتار کنند
در مورد فرزندتان محدوديتهايي را اعمال کنيد که خود آنها را رعايتميکنيد. آيا شما به فرزندتان نشان دادهايد که هنگام ورود به حريم آنها يا زماناستفاده از لوازم آنها براي خود محدوديتهايي قايليد؟
در منزل فرزندان براي ورود به فضايي که در آن بسته است بايد دربزنند و تا اجازهنگرفتند يا از طرف ما دعوت نشدند، نبايد وارد اتاق خواب ما بشوند، بنا بر اين ما همدقيقا بايد در مورد آنان همين طور عمل کنيم يعني براي ورود به اتاق فرزندمان بايددر بزنيم و هرگز به يکباره وارد اتاق آنان نشويم و زماني که در اتاقشان حضورندارند به لوازم شخصي آنها دست نزنيم. بايد به فرزندانمان اعتماد داشته باشيم وبه آنها احترام بگذاريم. در کلام ساده اين که اگر ميخواهيد فرزندان به حد و مرزهااحترام بگذارند ابتدا خود ما بايد به حد و حدودهاي تعيين شده احترام بگذاريم.
به گونهاي رفتار کنيد که آنها بفهمند براي شما اهميت دارند و شمابراي ارتباط با آنها زمان ميگذاريد و به آنها توجه ميکنيد، اطمينان داشته باشيدآنها هم همين رفتار را در مورد شما و ديگران انجام خواهند داد
ارزش فردي = احترام
فرزند شما بايد بداند به عنوان يک انسان صاحب ارزش است و مانندسايرين مورد احترام است. اين حس به فرزندان ميآموزد که اگر خود را محترم نشمارند،نميتوانند احترام ديگران را حفظ کنند. فرزندتان را تشويق کنيد تا به خوبي از خودشمراقبت کند . اطمينان حاصل کنيد که به اندازه کافي استراحت ميکند. لباس آراسته وپاکيزه ميپوشد و از خوراک مناسب و کافي برخوردار است. کودکان به همان چيزهايياعتقاد پيدا ميکنند که والدين به آن اعتقاد دارند.
استقلال آنها را پايه ريزي کنيد
براي پذيرفتن مسئوايت از طرف بچهها بايد با در نظر گرفتن شرايط سنيآنها اقدام به واگذاري امور به آنها کنيم که اين مسئوليت پذيري گامي اساسي براي کسباستقلال و احترام است. لازمه انجام صحيح و درست کار توسط فرزندان، اعتماد والدين بهآنها است.
همواره به فرزندتان بگوييد که دوستش داريد
عبارت " بچههاي من ميدانند که من خيلي دوستشان دارم " مناسب نيست. من هماطمينان دارم که آنها ميدانند، اما به اين فکر کنيد که وقتي حتي بدون دليل آنها رادر آغوش ميکشيد و ميبوسيد چه احساس خوبي در آنها ايجاد ميکنيد. هرگز از اينکه بهفرزندتان نشان دهيد که چقدر دوستش داريد، نترسيد. مجبور نيستيد دايم آنها را نوازشکنيد بلکه يک بوسه شب به خير، يک بوسه خداحافظي و يک در آغوش کشيدن، هنگامي که بهخانه ميآيد، ميتواند اين راه به ظاهر سخت و طولاني را هموار کند.
احترام گذاشتن در واقع يک نوع نگرش است. احترام گذاشتن و رفتار احترامآميز بهيک کودک کمک ميکند که در زندگي موفق باشد. اگر کسي براي همسالان خويش، اولياءاش ياحتي براي خودش احترام قايل نباشد تقريبا موفقيتاش غيرممکن خواهد بود. يک فرزندمودب مراقب رفتارش با اعضاي خانواده و تمام کساني که با آنها ارتباط دارد، است وهمراه خوبي براي همسالان خودش محسوب ميشود. در مدارس نيز آموزشهايي در موردرفتار احترامآميز به فرزندان ميدهند اما فراموش نکنيد که اين شما هستيد کهبيشترين تاثير و نفوذ را در تربيت فرزندان داريد.
فرآوري : نسرينصفري
بخش خانواده ايرانيتبيان