بهترين، مناسبترين و طبيعيترين روش تغذيه با شيرمادر، استفاده مستقيم از پستان مادر است که ضمن مكيدن مستقيم از پستان، سبب تحريك هورمونهاي توليد ترشح شير نيز خواهد شد.
شيرمادر داراي خواص فراواني براي تمام شيرخواران است ولي تغذيه با شيرمادر براي اين شيرخواران از نظر خواص تغذيهاي، حفاظتي، مسايل روحي و تشويق به باندينگ مادر و شيرخوار از اهميت خاصي برخوردار است. به علت وجود مشکلات قلبي همراه در 30 تا 50 درصد موارد که خود ميتواند عامل مساعدکنندهاي در مشکلات تنفسي و عفونت در آنها باشد، تغذيه با شيرمادر با بهبود مشکلات قلبي و تنفسي در آنها سبب رشد ونمو بهتر و رشد کلامي بيشتر ميشود.
ضمن توصيه به مشاوره قبل و بعد از تولد در اين شيرخواران لازم است که تغذيه با شيرمادر هر چه زودتر انجام شود. ارزيابي تغذيه با شيرمادر شامل توانايي در رسيدن به وضعيت صحيح و بهتر و هماهنگي در مکيدن و بلع و تنفس است که به عنوان اساس اقدامات کمکي در آنها است. اين شيرخواران هيپوتون هستند و اين شلي سبب ممانعت در ايجاد وضعيت شيردهي مناسب و در نهايت گرفتن نادرست پستان ميشود. عضلات زبان نيز هيپوتون بوده و سبب عدم توانايي شيرخوار در خوب فشردن آريول(هاله پستان) در مقابل کام سخت خواهد شد و از طرفي اغلب زبان به عقب افتاده و ممکن است سبب اختلال در مکيدن و حتي آپنه نيز بشود. اين شيرخواران عموما به علت بزرگي زبان،نوع خاص كام و لثه، شكاف كام، زبان مسطح و عدم شكل گرفتن زبان با قوس آريول و ريختن شير از كنارآن به جاي بردن به عقب، دچار اشكال در مكيدن و گرفتن پستان هستند. همچنين اين شيرخواران به علت بيرون آوردن مکرر زبان و وجود مشکلاتي از قبيل شلي بدن و خروج مکرر بزاق از دهان، دچار اشکال در چفت شدن کامل پستان و نقص در ايجاد فشار منفي در دهان بوده که خود ميتواند سبب مکيدن ناکافي در آنها شود. مادر ميتواند به شيرخوار با استفاده از اثر نيروي جاذبه در کاهش مشکلات وي، در وضعيت نشسته شير بدهد. در تغذيه اين نوزادان با شير مادر بايد به نکات زير توجه کرد:
• شيرخوار را به دفعات مکرر(هر 2 تا3 ساعت) تغذيه کنيد.
• براي کمک به کنترل سر، ضمن نگهداشتن سرشيرخوار، تنه و سر وي را در يک سطح قرار دهيد.
• از روشهاي شيردادن به طريق زير استفاده کنيد:
- گرفتن پستان به صورت C-h- ld: با قرار دادن انگشت شست در بالا و ساير انگشتان در پايين قاعده آريول براي کمک به کنترل نيپل(نوك پستان).
- نگهداشتن و حمايت چانه از زير با انگشت نشانه به منظورکمک به مکيدن بهتر و يا باز کردن بيشتر دهان.
- استفاده از روش U-h- ld براي حمايت پستان و چانه در شيرخوار هيپوتون به منظور اتکاء فك در فضاي موجود در بين انگشت شست و نشانه.
• درموارد بلع هواي زياد و يا پريدن مکررشير به حلق، با نگهداشتن پشت سرشيرخوار در محل بالاتر از نيپل و يا شيردادن مادر با وضعيت خوابيده به پشت، وي را تغذيه کنيد.
• در موارد وجود زبان بزرگ، ضمن کمک به باز کردن دهان و گرفتن پستان از روشهاي C-h- ld وU-h- ld استفاده کنيد.
• به منظور غلبه بر فشار به طرف خارج زبان در شيرخوار:
- در حالي که چانه شيرخوار به طرف پايين و چسبيده به قفسه سينه وي است به او شير بدهيد.
- نوازش آرام گونهها را به?طرف دهان و لمس لبها را چند بار براي وي انجام دهيد.
- با کمک انگشت نشانه تميز و ناخن گرفته خود، قسمت بيروني لثههاي شيرخوار را با شروع از وسط و سپس حرکت به طرفين آن ماساژ دهيد.
- به محض باز کردن دهان، ضمن فشار به پايين نوک زبان توسط انگشت نشانه، تا عدد 3 بشماريد.
- با برداشتن فشار، زبان را به عقب برانيد و ضمن تکرار اين عمل به مدت يک يا دو بار، از بروزرفلکس گگ نيز پرهيز کنيد.
- اين اعمال را 3 يا 4 دفعه قبل از هر نوبت تغذيه انجام دهيد.
• استفاده از شيلد مخصوص نوك پستان، ممکن است به عنوان روش انتقالي تا گرفتن مستقيم پستان در موارد هيپوتوني و شيرخواران ضعيف مفيد باشد.
به طور کلي اهداف و نکات مهم در تغذيه اين شيرخواران شامل موارد زير است:
• اطمينان از دريافت شيرکافي
• داشتن تفاوت رشد آنها با شيرخواران معمولي و يا حتي شيرخواران مبتلا به نشانگان داوني که با شير مصنوعي تغذيه شده و به علت عدم دسترسي به منحني رشد جداگانه، از منحني رشد يکسان استفاده ميکنند.
• ايدهآل بودن تغذيه با شيرمادربراي آنها و به خصوص در شيرخواراني که با مشکلات قلبي و عفونت نيز همراه هستند.
• افزيش سطح آموزش خانواده از قبيل استفاده از پمفلت و...