يکي ازاختلالات رفتاري شايع کودکان، ADHD يا اختلال بيش فعاليو فقدان توجه است که در اکثر مواقع والدين کودک مستاصل مي شوند و رفتارهايکودکانشان را خارج از کنترلشان مي پندارند. اگر شما نيز خود رايکي از آن والديندرمانده مي دانيد با ما همراه شويد تا بتوانيد شيطنت ورفتارهاي تحمل ناپذير کودکتانرا مديريت و کنترل نمائيد.
همانطور که مي دانيد کودکان بيش فعال بدون فکر کردن رفتار مي کنند، بيش ازاندازه فعالند و در تمرکز کردن مشکل دارند. اين کودکان بر خلاف عقيده والدينشان کهفکر مي کنند آنها به قصد و براي دست انداختن والدينشان رفتارهايي نامناسب انجام ميدهند، متوجه انتظارات والدينشان مي شوند اما به خاطر درون نا آرام و پر تلاطمشاننميتوانند آرام باشند و براي انجام خواسته ها و انتظارات والدينشان دقت کنند و بهجزئيات توجه کنند. با کاربست صحيح راهبردهاي ذيل مي توانيد به کنترل دلخواه خود دراين باب دست يابيد.
*محيط خانه را براي کودکتانآرام و بدون تنش کنيد.اکثر کودکان در پاسخ به حالات اضطرابي وهيجاني موجود در خانه چنين رفتارهاييرا مرتکب مي شوند.
*براي کودک بيش فعال خودبرنامه ريزي کنيدو زمان بندي خاصي را براي انجام هر کاري در نظربگيريد و در اين چارچوب رفتاري و زماني کوچکترين قصور و کوتاهي فرزندتان رانپذيريد. مثلا، اگر قرار است در روز تنها يک ساعت بازي رايانه اي داشته باشد به اويادآوري کنيد که فقط 5 دقيقه تا پايان زمان مشخص شده وقت دارد و پس از اتمام آنزمان، ديگر اجازه بازي نخواهد داشت. بدين طريق به مرور زمان شما خواهيد توانست بهاو ياد دهيد و او را عادت دهيد که چگونه بتواند خود را با شرايط زماني موجود سازگارکند و از اتلاف وقت و کمبود وقت و ناراحتي متعاقب آن جلوگيري نمايد.
نکته:در ابتداي اجراي اين برنامه،براي وارد نشدن فشار و استرس به کودک، فرصتهاي زماني لازمبراي انجام کارها راخيلي محدود نکنيد که کودک نتواند از عهده انجام آنها بر نيايد.
نکته:به کودک خود تفهيم کنيد، او خودمسئول انجام وسازماندهي کارهاي شخصي و وظايف محوله است و انتظار کمک و ياري از سويشما را نداشته باشد. حتي زماني که در تنگناي زماني نيز قرار مي گيريد، فراتر از آنمحدوده زماني مقرر شده، به کودک وقت ندهيد و به عهد خود وفادار بمانيد تا او راعادت دهيد که بايستي خود بتواند از عهده سر و سامان بخشيدن به کارهايش بر آئيد وبراي انجام کارها به شما متکي نباشد و روي کمک شما حسابي باز نکند.
مقايسه رفتار درست و غلط را به خود کودک واگذار کنيد و در صورت عدمتوانايي او در اين مقايسه، وارد عمل شويد و در اين مهم او را ياريدهيد
*رعايت و پيروي از قوانينرا به او گوشزد کنيدو به او يادآور شويد اطاعت از آن قوانين لازمو ضروري است. برخي از والدين نا آگاه، به اشتباه فهرستي از نبايدهاي رفتاري را دراختيار کودک قرار مي دهند و هرگز نتيجه دلخواه را نيز کسب نمي کنند، لذا برايموفقيت در انجام اين طرح بهتر است به تدريج آن هم با کارهاي کوچک و آسان شروع کنيدو تدريجا به جزئيات رفتاري بپردازيد.
نکته: در صورت پيروي از قوانين، کودکرا تشويق کنيد و به طور غير مستقيم قانون ديگري را وارد چرخهرفتاري کنيد. اما درصورت نافرماني، او را تنبيه يا سرزنش نکنيد بلکه با او قرار ديگري بگذاريد ويا ازيک قرارداد نشانه اي استفاده کنيد. مثلا به او بگوييد اگر در مهماني شلوغ کني منسرفه خواهم کرد تا تو متوجه اشتباهت شوي و رفتارت را اصلاح کني.
نکته:نکات منفي و اشتباهات او را مرتبيادآور نشويد، ذکر رفتارهاي مثبت و درست بيشترين تاثير درماني را دارد. برخي ازوالدين بي درنگ و پيوسته حتي کوچکترين اشتباهات کودک را تذکر مي دهند و در مقابلرفتارهاي مثبت و صحيح او را ناديده گرفته و تحسين نمي کنند. بهتر است رفتارهايپسنديده او تشويق کنيد و در آن زمان رفتارهاي مثبت ديگر متناسب با آن رفتار را بهطور غير مستقيمبه او يادآوري کنيد.
نکته:
مقايسه رفتار درست و غلط را به خود کودک واگذار کنيد ودر صورت عدم توانايي او در اين مقايسه، وارد عمل شويد و در اين مهم او را ياريدهيد.
*به او مسئوليت دهيد ودر حدتوانش از او انتظار داشته باشيد. در صورت محول کردن وظيفه اي بهکودک بهتر است او را براي اتمام آن کار تشويق کنيد و با لحني دوستانه و با احتراماز او بخواهيد کارش را به پايان برساند و آن را نيمه کاره نگذاشته و به کار ديگرينپردازد.
*برخي از والدين در برابررفتار چنين کودکاني ساده انديشندو به طرز ناموجهيبرخورد مي کنندو حربه مقابله خود را انتقاد،سرزنش،غرزدن،يادآوريرفتارهاي اشتباهکودک و در بسياري از موارد تنبيه بدني قرار مي دهند. به جاي اينروش تربيتي نادرست، توصيه مي شودرفتارهاي مثبت او را مورد توجه قرار دهيد، بسياراو را در آغوش گرفته و نوازش کنيد و رفتارهاي صحيح او را تشويق کرده و مورد توجهقرار دهيد. از آنجايي که اين کودکان بسيار نيازمند توجه والدين و اطرافيان هستند وغالبا نيز از اين ستايش محروم هستند، توجه ومورد اهميت قرار گرفتن توسط اطرافيانعلي الخصوص والدين و ديگر اعضاي خانواده مي تواند کليد رهگشا و انگيزه اي برايپيشرفت و بهبود او باشد.
*تغذيه کودک را تا حد امکانکنترل کنيدو کمتر اجازه دهيد از تنقلاتي چون شکلات، چيپس، پفک، ... و حتي غذاهاي آماده و فست فود، ... تا حد امکان کمتراستفاده نمايند. مادرانبهتر است در اين زمينه خلاقيت نشان داده و مطابق ميل و دلخواه کودک و با تزئيناتکودکانه غذاهايي سالم و مغذي تهيه کنند.