يك روانشناس واستاديار دانشگاه گفت: نظارت افراطي باعث سلب آرامش شده و به استقلال كودك ضربهميزند.
دكتر حيدر اسلامي درگفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)منطقهيزد، گفت: افراط و تفريط در هر كاري پيامدها و زيانهايي دارد كه در بحث حمايت ازكودك نيز ميتواند پيامدهايي نامطلوبي در بر داشته باشد.
وي افزود: اظهار محبت و حمايت تاثيرسازندهاي در رشد كودك دارد ولي وقتي صحبت از افراط در حمايت از كودك ميكنيم يعنيجايي كه لازم به حمايت نبوده ولي كودك حمايت شده است.
وي ادامه داد: يكي از عواطف خيلي مهماعتماد به نفس، عزت نفس و محبت است به عنوان مثال در مورد اعتماد به نفس اگر توجهبيش از حد به كودك شود و اجازه داده نشود كودك مشكلات را درك كرده و با آنها مواجهشود، اين امر باعث ميشود كودك ترسو، وابسته و فاقد اعتماد به نفس باشد.
وي در مورد نقش حمايت عاطفي افراطي دراعتماد به نفس كودك گفت: اگر محبت بياندازه و نابجا باشد مانند اين است كه بيش ازاندازه به گل و گياه آب داده شود كه زيانبار و مانع رشد طبيعي گل و گياه ميشود.
اين استاديار دانشگاه افزود: به عنوانمثال اگر در جايي كودك خطايي انجام داده و بايد مورد مواخذه واقع شود و در اين زمانمورد حمايت و محبت قرار گيرد اين كودك خودشيفته، نازپرورده و خودخواه بار خواهد آمدو در آينده قادر به محبت به ديگران نخواهد بود و از همه كس بدون چون و چرا انتظارمحبت دارد و طبيعي است محبتي از همسالان، مربيان و ساير افراد غريبه دريافت نميكندو دچار سرخوردگي، طرد اجتماعي، افسردگي و پرخاشگري ميشود.
وي با اشاره به اينكه نظارت از مسائلتربيتي كودك است، گفت: نظارت به معناي توجه، رسيدگي، مراقبت، مواظبت، همراهي وحمايت منطقي است و چنانچه نظارت منطقي و اصولي باشد باعث كسب حداكثر نتيجه خواهدشد.
دكتر اسلامي اضافه كرد: با اطمينانميتوان گفت پيامدهاي تربيتي نادرست از قبيل افت تحصيلي، تنبلي، خلافكاري و بزهكاريو همه مشكلاتي كه در رفتارهاي ديگران وجود دارد نتيجه عدم نظارت يا نظارت نادرستميتواند باشد.
وي ادامه داد: بعضي از كودكان خود ناظرهستند ولي بعضي از كودكان نياز به نظارت ديگران دارند، بعضي نظارت پذير و برخي ديگرنظارت گريز هستند البته اين صفات بيشتر اكتسابي است بدين معنا كه خانوادهها بر رشدو ترببت فرزند خود نظارت دارند و فرزنداني نظارت پذير و خودناظر پرورش ميدهند وخانوادهاي آشفته، بيتفاوت و ناآگاه، فرزنداني نظارت گريز و ديگر ناظرميپرورانند.
وي گفت: در نظارت شرط اول اين است كهوالدين با ويژگيهاي كودك آشنا باشند و بدانند چه ميخواهند و چگونه بايد به آن هدفبرسند. به طور مثال اگر والدين به موفقيت فرزندشان در زمينه تحصيل علاقه دارند بايدبدانند راههاي پرورش افزايش انگيزه تحصيلي چيست و با نظارت كافي و مناسب اين ويژگيرا در فرزندشان بپرورانند.
وي همچنين گفت: نكته ديگر در مورد نظارتاين است كه لازم است از علمهاي نظارتي متفاوتي استفاده كنيم كه به يك نظام نظارتيعلمي و كامل برسيم.
اين روانشناس سلامت تصريح كرد: مطمئنا درنظام هستي هيچ چيز شانسي و تصادفي نيست به عنوان مثال شما اگر دانشمندي را ملاحظهميكنيد براي تربيت او سالها چندين نفر آگاهانه و دلسوزانه تلاش كردهاند و اگرفردي بزهكار باشد قصورهاي نظارتي در دوران رشدش اتفاق افتاده است.
وي افزود: اولا هر چقدر سن پايينتر باشدبه نظارت بيشتري نياز است؛ كودك يك ساله به نظارت لحظه به لحظه و كامل ولي يكنوجوان به نظارت كمتري نياز دارد. از سوي ديگر هر قدر فرد مشكلات بيشتري داشته باشدمسلما به نظارت بيشتري نياز دارد.
وي گفت: موضوع نظارت پيچيده است چرا كهوالدين در آن بايد از متخصصان استفاده كنند و براي نظارت والدين، مربيان، بستگان وهمسالان به همراه يك روانشناس بايد تصميم گيري كنند. ضمن اينكه استفاده از خدماتروانشناس براي يك نظارت سالم بسيار ضروري است.
اين روانشناس سلامت در پايان يادآور شد: همه افراد در همه سنين و هر فرصتي چه سالم و چه نابهنجار به نظارت نياز دارند چراكه باعث حل مشكلات آنها، پيشگيري از بوجود آمدن مشكل و فراهم ساختن بالندگي و رشدآنها ميشود.