وقتي كودكان مي‌بينند كه والدينشان در انجام تكاليف مدرسه آنها، فعالانه و علاقه‌مندانه مشاركت مي‌كنند در امور تحصيلي موفق‌تر عمل خواهند كرد. در حقيقت علاقه والدين به امور تحصيلي فرزندان به دانش‌آموز نشان مي‌دهد كه آنچه انجام مي‌دهد از اهميت خاصي برخوردار است.
البته كمك‌كردن به فرزند در تكاليف مدرسه، به معناي گذراندن ساعات طولاني پشت ميز تحرير نيست. والدين ميتوانند به وسيله سازماندهي مهارت‌هاي كودك، توضيح دادن يك مساله مشكل يا تنها تشويق او به استراحت كوتاه‌مدت در ميان درس‌خواندن، نقش حمايتي خود را ثابت كنند و از كجا معلوم؟ شايد در اين ميان، والدين هم چيزهايي بياموزند!
به اين منظور رعايت نكات زير مي‌تواند به شما كمك كند تا به عنوان والدين در امور تحصيل فرزندانتان مشاركت موثري داشته باشيد:
ـ سعي كنيد معلمان فرزند خود را بشناسيد و بدانيد كه آنها به دنبال چه اهدافي هستند. همواره ارتباط خود را با مدرسه حفظ كنيد. در جلسات اوليا و مربيان شركت فعالانه داشته باشيد و هر چند وقت يكبار به ملاقات معلمان فرزندتان برويد. در اين ملاقات‌ها مي‌توانيد از روش‌هاي تدريس آنها آگاه شده و روش‌هاي مناسب مشاركت در امور تحصيلي كودكتان را از آنها بياموزيد.
ـ فضاي مناسبي در منزل براي انجام تكاليف درسي ايجاد كنيد. سعي كنيد تمامي اسباب و لوازم مورد نياز را در دسترس دانش‌آموز قرار دهيد.
ـ يك برنامه درسي منظم را براي فرزندتان برنامه‌ريزي كنيد. برخي كودكان عصرها بهتر ميتوانند به تكاليف درسي خود برسند و قبل از آن نيازمند اندكي تفريح و بازي و يك ميان‌وعده مناسب هستند. برخي بعد از شام را ترجيح مي‌دهند. به هر حال سعي كنيد بهترين زمان يادگيري فرزندتان را شناسايي كرده و شرايط لازم براي انجام تكاليف درسي در آن ساعات را ايجاد كنيد.
ـ به فرزندتان براي داشتن يك برنامه مناسب كمك كنيد. خصوصا شب‌هايي كه تكاليف زيادي براي انجام‌دادن دارد، سعي كنيد به او كمك كرده و پس از هر ساعت فعاليت، از او بخواهيد كه 15 دقيقه استراحت كند.
ـ آنچه را كه باعث اتلاف وقت فرزندتان مي‌شود از ميان برداريد. تلويزيون، صداي ضبط صوت يا تماس‌هاي تلفني ميتوانند از جمله اين مزاحمان باشند. البته گاهي فرزندتان نياز دارد تلفني در مورد اشكالات درسي با همكلاسي خود صحبت كند كه نبايد مانع آن شويد!
ـ مطمئن شويد كه فرزندتان خودش تكاليفش را انجام مي‌دهد. اگر او خودش فكر نكند و دچار اشتباه نشود، چيزي ياد نمي‌گيرد. والدين ميتوانند پيشنهاد كرده و راه و روش را به كودك خود بياموزند، اما نبايد جلوي خلاقيت و يادگيري فرزندشان را بگيرند.
ـ مشوق و راهنما باشيد. در مورد تكاليف درسي و امتحانات كودكتان سوال كنيد. او را تشويق كرده و تكاليف او را چك كنيد و به او خاطرنشان كنيد كه همواره آماده همكاري با او هستيد.
ـ يك نمونه و الگوي مناسب باشيد. آيا فرزندتان تاكنون شما را در حال مطالعه يك كتاب ديده است؟ كودكان بيش از نصيحت نيازمند يك الگوي عملي هستند.
ـ تلاش‌ها و فعاليت‌هاي كودكتان را ارج بنهيد و همواره كودك خود را تشويق كنيد. حتي مي‌توانيد جلوي بستگان خود از دستاوردهاي فرزندتان تعريف كنيد.
ـ اگر فرزندتان در انجام تكاليف درسي خود دچار مشكلات تكراري است حتما با معلم فرزندتان صحبت كنيد. برخي كودكان در ديدن تخته‌سياه دچار مشكل بوده و نيازمند عينك هستند. بنابراين بهتر است هر چه سريع‌تر مشكلات سر راه يادگيري فرزندتان را بشناسيد و نسبت به رفع آنها اقدام كنيد.
كمك به انجام تكاليف درسي نوجوانان
در سنين راهنمايي و دبيرستان، تكاليف سخت‌تر و حساس‌‌تر مي‌شوند. طي همين دوران نوجوان دچار تغييرات فيزيكي و روحي نيز مي‌شود و به طور كلي زندگي او تغييرات زيادي مي‌كند.
در اين دوران، نقش والدين حساس شده و نه‌تنها در گذار موفق نوجوان از دوران بلوغ بسيار موثر است بلكه در موفقيت تحصيلي او نيز اثرگذار است.
مطمئن شويد نوجوانتان از محيطي آرام و به دور از تنش براي درس‌خواندن برخوردار است و وسايل مورد نياز تحصيل در اختيار او قرار دارد.
ممكن است نوجوان شما ترجيح دهد در مكاني شخصي و به دور از والدين يا خواهر و برادر درس بخواند. به استقلال‌طلبي او احترام بگذاريد و فقط گهگاه به او سر بزنيد تا مطمئن شويد عاملي مزاحم او نيست.
اگر فرزندتان براي انجام تكاليف درسي‌اش نيازمند كامپيوتر است، آن را در يك محل مناسب قرار دهيد. اتاق خواب او جاي مناسبي براي كامپيوتر نيست زيرا ممكن است به دور از چشم شما به جاي درس خواندن، بازي كامپيوتري كند يا با دوستان خود چت كند.سايت‌هاي مفيد را از معلم فرزندتان پرسيده و او را با آنها آشنا كنيد تا در تكاليف درسي خود از آنها بهره بجويد.
نقش حمايتي والدين
در تكاليف درسي فرزندتان مشاركت و همفكري كنيد، برايش سوال طرح كرده و كارهاي او را كنترل كنيد، اما سعي نكنيد پاسخ كامل و نهايي را در اختيار او قرار دهيد. در واقع به جاي اين كه به فرزندتان ماهي بدهيد، ماهيگيري را به او بياموزيد. شيوه فكركردن و مهارت حل مساله را به او ياد دهيد.مهارت‌هاي سازماندهي را به فرزندتان بياموزيد. هيچ‌كس با اين مهارت به دنيا نمي‌آيد. اين مهارت نيازمند تمرين و يادگيري است. بسياري از كودكان وقتي به دوره راهنمايي و دبيرستان وارد مي‌شوند به دليل تعدد دروس و معلمان دچار سردرگمي مي‌شوند. سعي كنيد به فرزندتان نحوه رويارويي با اين تغييرات جديد را بياموزيد و در اين راه به او كمك كنيد.
تلاش كنيد بين دروس و دنياي واقعي ارتباط برقرار كنيد. مطالب درسي را به اتفاقات روزمره پيوند دهيد و فرزندتان را كمكم به دنياي واقعي بزرگ‌ترها وارد كنيد.
مشكلات درسي
با بالارفتن مقاطع تحصيلي، تكاليف بيشتر و مشكل‌تر مي‌شوند. راه‌حل‌هاي زير ميتوانند موثر واقع شوند:
ـ حضور داشته باشيد. اين به معناي حضور كامل فيزيكي شما در حين انجام تكاليف فرزندتان نيست، اما بهتر است در همان دور و اطراف باشيد تا در صورت نياز به كمك، خود را به فرزندتان برسانيد. اگر فرزندتان ساعت‌ها روي يك مساله رياضي فكر مي‌كند و خسته شده است، به او پيشنهاد يك استراحت كوتاه را بدهيد و سعي كنيد مدتي را با هم گذرانده و كمي صحبت كنيد تا از آن حال و هوا خارج شده و انرژي دوباره‌‌اي را بيابد. وقتي دوباره خواست به سر درسش برگردد از او بپرسيد كه چگونه مي‌توانيد به او كمك كنيد.
ـ با مدرسه فرزندتان در تماس باشيد و از روند تحصيلي فرزندتان مطلع شويد.
ـ مهارت‌هاي آموختن را فراموش نكنيد. به نوجوانتان كمك كنيد تا مهارت‌هاي مطالعه و يادگيري را بياموزد؛ چه در مدرسه و چه در انجام تكاليف در منزل. هيچ‌كس از ابتدا راه‌هاي مناسب درس‌خواندن را نمي‌شناسد بايد در اين راه به فرزندتان كمك كنيد تا راه مناسب خود را بياموزد.
ـ دانش‌آموزان را به ارتباط با معلمان و ديگر دانش‌آموزان تشويق كنيد. بسياري از معلمان حاضر هستند تا قبل يا بعد از مدرسه به دانش‌آموزان كمك كنند. فرزندتان را تشويق كنيد تا در صورت نياز از ديگران كمك بخواهد. به تلاش‌هاي او احترام گذاشته و راه‌هاي ارتباط با معلمانش را براي يادگيري بيشتر به او بياموزيد.
منتظر گزارشي از سوي مدرسه براي آگاهي‌يافتن از مشكلات درسي فرزندتان نباشيد. سعي كنيد با ارتباط مستمر با معلمان، هرچه سريع‌تر مشكلات تحصيلي نوجوانتان را متوجه شده و در حل آنها با معلمان همكاري كنيد.
يادگيري براي زندگي فردا
خوب است كه فرزندتان بداند شما در مواقع نياز حضور داريد، اما خيلي مهم است كه او به صورت كاملا مستقل‌عمل كند. به جاي اين كه فقط به دنبال نمرات خوب فرزندتان باشيد، بهتر است تلاش او را ارج بگذاريد. انجام اين كار به عنوان انگيزه‌اي در موفقيت تحصيلي و پيروزي فرزندتان در زندگي آينده خواهد بود.
با اندكي حمايت از جانب والدين، تكاليف درسي به تجربه‌اي مثبت براي فرزندتان تبديل مي‌شود و به آنها مهارت‌هاي زندگي آينده را نيز مي‌آموزد.