يکي از سوالاتي که با بزرگتر شدن
بچهها ذهن والدين را درگير ميکند خواب نيمروزي است. اينکه کودکان تا چند سالگي
به خواب نيمروز نياز دارند يا اينکه چقدر بايد چرت بزنند؟ واقعيت اين است که نياز
به خواب نيمروزي در کودکان مختلف متفاوت است و متناسب با سن و ميزان فعاليتهاي
روزانه کودکان فرق دارد.
چرت صبحگاهي و چرت بعد از ظهر جزو خوابهاي
نيمروزي هستند که در رشد کودکان در سنين مختلف تاثير دارند. نوزادان معمولا در
سال اول زندگي به 5 تا 6 بار چرت روزانه نياز دارند. بين 15 تا 18 ماهگي، اين ميزان
خواب نيمروزي به 2 چرت کوتاه کاهش پيدا ميکند.
به احتمال زياد قبل از دو سالگي، کودکان
ديگر تمايلي به خواب بعد از ظهر نشان نميدهند. با اين حال، سن متوسط ترک اين عادت
بين 3 تا 4 سالگي است. البته ميزان نياز به چرت روزانه به کيفيت و کميت خواب شبانه
کودکان نيز بستگي دارد.
بايد گفت که هر کودکي بهطور روزانه به
12 تا 14 ساعت خواب نياز دارد. اگر کودکي به دليل رفتن به مهدکودک يا مدرسه کمتر
از 12 ساعت ميخوابد بهتر است که يک چرت کوتاه بعد از ناهار داشته باشد. چون اين
چرتهاي کوتاه به برطرف کردن خستگي و احياي انرژي آنها کمک ميکند.
فوايد چرت نيمروزي براي کودکان
خواب نيمروزي باعث بهبود حافظه و بهبود
عملکرد رواني و اجتماعي کودکان ميشود. چرت بعد از ظهر همچنين به تقويت خلاقيت و
افزايش قدرت تخيل کودکان کمک ميکند. همچنين بايد گفت که چرت نيمروزي راندمان تحصيلي
کودکان را ارتقا داده و باعث کاهش تحريکپذيري آنها ميشود. خواب نيمروزي همچنين
باعث افزايش تمرکز و تحريک روند رشد کودکان ميشود.
علائمي که نشان ميدهد کودک نيازي به
چرت نيمروزي ندارد؟
بعضي رفتارهاي کودکان نشان ميدهند که
آمادگي دارند تا چرت نيمروزي را قطع کنند. بنابراين اگر متوجه شديد که فرزندتان
راس ساعتهايي که معمولا چرت ميزد از اين کار خوددداري ميکند و در عين حال خسته
به نظر نميرسد نشاندهنده اين است که نيازي به چرت نيمروزي ندارد.
علاوهبراين اگر در زمان خواب، کودک به
راحتي به خواب نميرود و زمان زيادي طول ميکشد تا بخوابد نيز نشان دهنده اين است
که ميتواند بعد از ظهر نخوابد. همچنين اگر فرزندتان با وجود چرت نزدن بدقلقي نميکند،
به نظر خسته نميآيد و شب مشکلي در خوابيدن ندارد ميتواند به اين معني باشد که به
خواب نيمروزي نياز ندارد.
ميتوان گفت که به طور متوسط کودکان از
3 يا 4 سالگي ديگر تمايل و نيازي به خواب نميروزي نشان نميدهند.
توصيههايي براي مديريت قطع چرت نيمروزي
به مرور که کودک بزرگ ميشود ميتواند
مدت زمان طولانيتري را بيدار بماند چون راحتتر ميتواند ساعات بيداري خود را مديريت
کند. گاهي اوقات کودکان کمسن در خواب شبانه دچار مشکل ميشوند. بنابراين حذف چرت
نيمروزي به داشتن خواب شبانه بهتر و باکيفيت کمک ميکند.
براي حذف خواب نيمروزي هيچ قانون خاصي
وجود ندارد. اين مسئله در کودکان مختلف و متناسب با سن و ميزان فعاليت روزانه آنها
متفاوت است. برخي کودکان آمادگي آن را دارند که از اولين سال بعد از تولدشان چرت
نزنند اما براي برخي حذف چرت نيمروزي به تدريج اتفاق ميافتد.
معمولا کودکان در سن مدرسه در ميانه روز
چرت نميزنند و اگر حداقل 12 ساعت خواب بدون وقفه داشته باشند در شرايط عالي قرار
ميگيرند.
چرت نيمروزي با زور و اجبار قدغن!
اگر کودکي تمايلي به چرت نيمروزي
نداشته باشد نبايد اصرار کنيد. حتي اگر تصور کنيد خوابآلود است نبايد او را مجبور
به خوابيدن کنيد. البته اين در زماني است که کودک بدقلقي نکند و شبها براي بهخواب
رفتن مشکلي نداشته باشد.
فقط در صورتي بايد نگران باشيد که کودک
برخي از علائم را نشان دهد: با سردرد از خواب بيدار ميشود، صبح به سختي از خواب بيدار
ميشود، در طول روز خسته و بيانرژي به نظر ميرسد يا مشکلات جدي در تمرکز کردن روي
فعاليتهاي روزانه خود را دارد.
به خاطر داشته باشيد که حذف خواب نيمروزي
بايد بهتدريج باشد و نيازهاي خاص کودکان را در نظر بگيريد تا اين تغيير در عادات
روزانه کودک سلامت و حال عمومي او را تحت تاثير قرار ندهد.