سریع ترین رشد کودک در سال اول تولد می باشد.یک نوزاد طبیعی در بدو تولد 5/2 تا 3 کیلوگرم وزن ،50 تا 55 سانتی متر قد ، و 35 سانتی متر دور سر دارد.کودک در یکسالگی با رشد قابل ملاحظه ای رو به رو میشود به طوری که دارای 10 کیلوگرم وزن ، 75 تا 70 سانتی متر قد و حدود 46 سانتی متر دور سر خواهد داشت. در حالی که در دوازده سالگی تنها حدود 2 کیلوگرم اضافه وزن پیدا میکند.پس سریع ترین دوران رشد وی یکسالگی است.کودک در یکسالگی کلمات معنا داری ادا میکند در یک و نیم سالگی تقریبا به راحتی سخن میگوید و در سه سالگی صحبت میکند در چنین سنینی هر اندازه والدین شادتر باشند و با خنده با کودک رفتار کنند او زودتر و بهتر خود را آماده ی پاسخگویی خواهد کرد. فرزندانی که در محیط آرام و تنها باشند و یا در محیطی که پدر و مادر کمتر با او حرف میزنند دیرتر صحبت خواهند کرد.والدین توجه داشته باشند که در دوران سخن گفتن اگر کودک دچار هیجانات خاص شود امکان دارد دچار لکنت زبان شده و یا دیرتر به حرف بیاید. آیا میدانید قشنگ ترین لبخند چیست؟ حدس شما درست است.لبخند فرزند شماست. لبخند یکی از دلپذیرترین حالات چهره ی کودک شیرخواره است.هرچند نوزادان لبخند میزنند ولی این واکنش انعکاسی است و غالبا با لمس لبها با چانه ی کودک بروز میکند.البته ممکن است واکنش به صداهای خاص در اولین ماه زندگی هم ظاهر شود. در دو ماهگی کودک در واکنش به محرکهای مختلفی به خصوص با دیدن چهره و صدای انسان لبخند میزند. کودک هفت هفته ای معمولا با دیدن چهره ی بزرگسالی که با او حرف میزند و سرش را تکان میدهد لبخند میزند.صدای مادر در طول دوماه اول زندگی کودک به مراتب بیش از صدای بلند مردانه به چهره ی کودک لبخند می نشاند و بعد از شش هفتگی چهره بیش از صدا تاثیر خواهد داشت. هنگامی که کودک تشخیص دهد پدیده ای را که مشاهده میکند شبیه به طرحی است که قبلا آن را دیده لبخند میزند.زیرا میفهمد که این چهره شبیه به چهره ایست که برایش آشناست.مثلا چهره ی والدین کودک پس از چهره ی والدین نزدیک چهره ای که میشناسد و از آن لذت میبرد پدربزرگ و مادربزرگاوست. به ویژه جنبه ی مادری او باشد ، زیرا احساس نزدیکی بیشتری میکند.
بعد از یک ماه در چهار یا پنج ماهگی کودکان شروع به خندیدن میکنند.به خصوص در عکس العمل به کنشهای متقابل اجتماعی ،دیدنیهای حیرت آور و غلغلک. کودکان در سال اول زندگی معمولا به کارهایی که دیگران با آنها می کنند میخندند.مانند دالی موشک و غلغلک.ولی بعد از اولین سال تولد معمولا به کارهایی که خودشان میکنند میخندند.این واکنش حاکی از این است که کودک شما احساس تسلط میکند. درون سازی طرح یا تسلط بر یک مهارت حرکتی ، حالتی در کودک ایجاد میکند که با حالت او به هنگام غلغلک فرق میکند.هرچند ممکن است کودک دربرابر هردوی اینها لبخند بزند یا بخندد به همین دلیل روانشناسان بین این دو حالت عاطفی تمایز قائل میشوند. آنها به اولی احساس غرور میگویند و به دومی خوشحالی. هرچند تغییرات شناختی باعث ظاهر شدن لبخند و خنده میشود اما همین که کودک شروع به لبخند زدن کرد شرایط و تقویت کننده های محیطی در میزان فراوانی لبخند تاثیر میگذارد.معمولا در یکسالگی کودکانی که در خانواده بزرگ میشوند نسبت به کودکانی که در مهدکودکها یا پرورشگاهها بزرگ شده اند به میزان قابل ملاحظه ای شادتراند و لبخند میزنند. لبخند کودکتان دنیایی ارزش دارد و سخن گفتن او جهانی لطافت و زیبایی دارد.پس باید راه و روش خاص آن را از یاد نبرید و توجه داشته باشید که ابتدا لازم نیست کلمات را دقیق و صحیح به فرزند بیاموزید.زیرا این دقت موجب هیجان و ترس فرزند گردیده در نتیجه یا دیر به حرف می آید یا دچار لکنت زبان میشود. پس اگر کودکی دچار لکنت زبان شد نباید توقع داشت زود بهبود یابد بلکه با مراجعه به پزشک او را تحت درمان قرار دهید. نکته ی دیگری را که در مورد توانایی جسمی فرزندتان باید مورد توجه قرار دهید بیماریهای فصلی یا دوران کودکی است که اغلب توسط واکنشهای مربوط قابل پیشگیری هستند اما تعدادی مرموز و قابل پیشگیری نیستند. رایج ترین بیماری های کودکان عبارتند از :سرماخوردگی ،قی و اسهال ،برفک دهان ،تب ،چشم درد ، دل درد،گوش درد، اسهال و استفراغ ، زردی و ... با اولین علائم هریک از این بیماریها او را به پزشک برسانید و سهل انگاری و تعلل در مورد بیماری کودک حتی سرماخوردگی های کوچک عواقب بسیار خطرناک و غیرقابل جبرانی را در پی خواهد داشت. توصیه میشود در برابر هرگونه بیماری او حساس ،ولی توأم با صبر و شکیبایی اقدام کنید.بی تفاوت یا سهل انگار در برابر ناراحتی های جسمی او نباشید.