آيا اخيراً گرگم به هوا و يا طناب بازي کرده ايد؟بازي با کودکان به عنوان فعاليتبدني زيادي براي بزرگسالان محسوب مي‌شود و همچنين ساعات تفريحي بسيار خوبي برايخانواده فراهم ميکند و همانطور که مي‌دانيم زندگي همراه با فعاليت در هر سني برايسلامتي مفيد است.
از گذشته هاي دور نسبت به بازي نگرش هاي مثبت و منفي وجود داشته است. عده ايبازي را صرف بي هدف انرژي هاي انباشته شده، لذت آني و... رفتارهاي زائد و بيهودهتلقي کرده اند در حالي که برخي آن را زيباترين و پاک ترين فعاليت در جهت شکوفايي ورشد کودک مي دانند.
بازي يکي از نيازهاي اساسي کودکان و مهمترين و اساسي ترين فعاليت کودک به شمار مي رود که در عين سرگرم کردن کودک،کارکردهاي مهم ديگري را دارا است که هريک از اين کارکردها به جنبه اي از زندگي کودکمربوط مي شوند که او را براي ورود به زندگي بزرگسالي آماده ميسازد.
کودکان در بازي درسهايي مي‌آموزند که از آن جمله مي‌توان به اين موارد اشارهکرد:
وقتي کودکان از چيزي بالا مي‌روند، مي‌چرخند، به هوا مي‌پرند و يا مي‌دوند، بدنآنها قوي‌تر، انعطاف پذير تر و هماهنگ تر مي‌شود. آنها ياد مي‌گيرند که چگونه باهمسالان خود همراهي کنند و همچنين تقسيم لحظات خوب با ديگران را نيز مي‌آموزند. بازي کردن ارتباط بين جسم و ذهن را قوت مي‌بخشد و اعتماد به نفس را در کودکان بالامي‌برد.
ميل به بازي فقط مخصوص کودکي است و با آنکه اين ميل کم کم در سنين بالا کاهشپيدا مي کند و کارهاي مهمي جاي آن را مي گيرد ولي به اعتقاد روان شناسان تا سال هايپاياني عمر نيز تمايل به بازي در انسان وجود دارد هر چند شکل، ظاهر و هدف بازي عوضشده باشد. براي درک چگونگي اين ميل بايد در بازي کودکان مشارکتنمود.
بازي انعکاسياز فعاليت هاي دروني کودک و ميل به خوشي، آزادي و رضايت است که صفا و آرامش را بهارمغان مي آورد
روان شناسان معتقدند در فعاليت هاي خودجوش کودک بايد آزاد گذاشته شود و دخالت بيتوقع و نامناسب در فعاليت هاي او نگردد تا استقلال و خودمختاري او سلب نشود.
والدين نبايد تعيين کننده ي نوع و شيوه ي بازي باشند بلکه بهتر است شرايط سالمبازي را فراهم و خود به عنوان همبازي شرکت کنند و اجازه دهند تا قدرت خلاقيه خودبازي را اداره کند.
ميزان تاثير شرکت والدين در بازي کودکان به عوامل متعددي بستگي دارد:
*نگرش نسبت به بازي فرزندخود
*شناخت از مراحل رشدکودک
*تجربه از بازي هاي زمانکودکي خود
*آشنايي با انواع بازيها
* باور نقش و اهميت بازي دررشد کودک
*تاثير کودکان از مشارکتوالدين در بازي ها
والدين با شرکت در بازي کودکان آنها را بهتر مي شناسند و از فرزندان خود يادمي‌گيرند و يادگيري آنها را تسهيل مي کنند. بازي خستگي ملال کارهاي جدي زندگي را ازآنها دور مي کند و با مشارکت خود علاوه بر اينکه به شادابي و نشاط بازي مي‌افزايند،مسائل اخلاقي و اجتماعي را در قالب بازي مي توانند آموزش دهند.
بازي والدين با کودک نبايد او را باهمسالان و روابط با دوستانش محروم سازد.ميزان شناختي که والدين ازرشد کودک دارند مي تواند در پذيرش تخيل کودک و تعديل انتظاراتش و در نتيجه لذت بخشتر شدن بازي کمک کند.
اگر به نوع بازي ها در کودکان بنگريم تنوع و گوناگوني را در آنها مشاهده ميکنيم. با تغيير سن نوع بازي ها نيز تغيير مي يابد. برخي بازي هايي هستند که در آنهاکودک به تمرين روابط و نقش هاي اجتماعي مي پردازند (مهمان بازي). به اين ترتيب آنچهرا که به عنوان الگو پيرامون خود مي بينند در بازي هاي خود انجام مي دهند، الگوهايخود را در اين نوع بازي ها اغلب از والدين، نزديکان و يا افرادي که براي کودک مهمهستند، انتخاب مي کند.
در برخي ديگر از بازي ها کودک به تمرين حرفه و مشاغل مختلف مي پردازد. برخي ديگراز بازي ها خيالي هستند که تحت تاثير قدرت تخيل کودک شکل مي گيرند. بازيهاي تخيلي به کودک فرصت مي دهد تا درباره خود وچگونگي اداره امور و حوادث حال و آينده به بينش برسد. در واقع اين بازي ها آمادگيبراي رويارويي با چالش هاي زندگي و تکاليف رشد است. به کمک بازي هاي تخيلي کودک خودو شرايط و موقعيت هاي زندگي را ارزيابي مي کند.
کودکان ميل به پيوندجويي دارند، اين ميل آنها را به ارتباط باهمسالان و کودکان ديگر مي کشاند. برخي از اين ارتباط ها کوتاه مدت و سطحي است درصورتي که نياز به رابطه ي عميق و انس و الفت ريشه دار با همسالان خود داردند. کودکان به صورت هشيار و ناهشيار به روابط بين انسان هاي اطراف خود حساسند و از آنهاتقليد و همانند‌سازي مي کنند. در بازي ،هر کودک سطح رشد، شناخت اجتماعي و اخلاقيخود را نشان مي دهد.
بازي زندگي وتفکر کودک است که يکي از عوامل مهم در شکل گيري شخصيت او به شمار ميرود
کودک با اسباب بازي خود تنها بازي نمي کندبلکه اسباب بازي را تبديل به موجودي جاندار مي کند که با او دوست مي شود، دعوا ميکند، نصيحت مي کند، نگراني هايش را در ميان مي گذارد و استرس خود را تخليه مي کند.. طبيعي است که در اين بين اسباب بازي هاي مورد استفاده کودک نيز از اهميت زياديبرخوردار است.
متخصصان علوم رفتاري معتقدند اسباب بازي بايد باعث تفکر و رشد تخيل کودک شود يااو را با مفاهيم مختلف (رنگ ها، شکل ها و...) آشنا سازد. از طرف ديگر اسباب بازيبايد متناسب با سن کودک باشد. اگر اسباب بازي براي کودک ناشناخته و سخت باشد او راخسته و اعتماد به نفس او را کم مي کند. از سوي ديگر اگر خيلي هم ساده باشد کودک رابه تفکر وادار نمي کند. اسباب بازي مناسب، اسباب بازي است که کودک خود با آن بازيکند نه اينکه اسباب بازي، بازي کند و کودک تماشاگر باشد.