زمان شروع غذاهای مکمل شیرمادر

از شیرگیری و یا به عبارتی صحیح تر تغییر رژیم غذایی کودک از شیر تنها به شیر و غذاهای مکمل دیگر از حدود ماه های پنجم و ششم میتواند آغاز شود. البته پزشک متخصص با توجه به وضعیت سلامت عمومی بدن کودک نیازهای رشدی او و نیز نوع شیری که با آن تغذیه میشود میتواند به طور دقیق تاریخ آن را مشخص نمایید.
اما معمولا زمانی که نوزاد وارد پنجمین ماه حیات خود میشود شیر به تنهایی قادر به برطرف نمودن نیازهای رشدی که در این مرحله به شدت احساس می شود نیست. در این سن وزن کودک معمولا به دو برابر وزن هنگام تولد خود رسیده است. 
به دلیل این رشد سریع متخصصان امور تغذیه اطفال افزودن مواد غذایی جدید به برنامه غذایی کودک را همراه با رعایت اصول و نکات مربوط به آن توصیه می نمایند. تاخیر در این امر سبب آن میشود که نوزاد در اثر احساس گرسنگی دائما گریه کند و حتس شبها با فاصله کمی از شیرخوردن مرتبا بیدار شده و بیقراری کند.
هرگز نمیتوان زمان دقیق و مشخص را برای از شیرگیری همه کودکان به طور یکسان توصیه نمود و این امر بر عهده پزشک متخصص است.

نکات مهم
1-    اگر کودک از شیرمادر تغذیه میکند میتوان حتی تا پایان شش ماهگی برای تغییر برنامه غذایی او صبر کرد.
2-    در اولین ماه از شیرگیری فقط یک وعده یعنی نهار به کودک غذا داده میشود و وعده های دیگر را طبق روال سابق فقط شیرمادر  و یا شیرخشک می خورد.
3-    از ماه بعد (ماه دوم شیرگیری) میتوان در وعده شام نیز به او سوپ داد.
4-    یک کودک 5 یا 6 ماهه علاوه بر دو وعده شام و نهار روزانه به نیم لیتر شیر احتیاج دارد. او هنوز برای ارضاء نیازهای روحی روانی خود به مکیدن عشقمی ورزد.
5-    از دادن شیرگاو ( شیر پاستوریزه ) حتی به صورت رقیق شده آن با آب تا قبل از یک سالگی به شدت خودداری نمایید زیرا هضم آن برای کودک تا قبل از یک سالگی بسیار سنگین بوده و میتواند سبب بروز آلرژی شود.
6-    اگر کودک بیمار است از شیرگیری و دادن سوپ به او را به بعد از بهبودی کامل موکول کنید.
7-    هربار فقط یک ماده غذایی را به سوپ او اضافه کنید و پس از چند روز میتوانید ماده غذایی دیگری را به غذای او بیفزایید. ابتدا از مقدار بسیار کم و در حد تمایل و خواست کودک شروع کرده و به تدریج به آرامی به مقدار آن بیفزایید.
8-    هرگز برای له کردن مواد داخل سوپ و یا غذای کودک از مخلوط کن برقی استفاده نکنید. زیرا این عمل سبب آن می شود که مقدار زیادی هوا به صورت حباب های بسیار ریزی وارد غذای کودک شده و باعث بروز دل درد در او گردد.
9-    به یاد داشته باشید که هیچ قانون خاصی را نمیتوان در مورد همه کودکان به طور یکسان رعایت نمود. در مورد خوردن غذا نیز هر کودکی ذائقه مخصوص به خود را دارد. چه در مورد مزه و طعم و چه در خوردن مقدار غذا.
10-    از دادن غذاهای جامد و سفت به کودک خودداری نمایید. زیرا او هنوز قدرت جویدن و استفاده از تکنیک مخلوط کردن آب بزاق با غذا قبل از بلعیدن را به دست نیاورده است. به همین دلیل اطفال در این سن غذاهای آبکی و له شده را ترجیح می دهند.
11-    به هنگام استفاده از گندم در غذای کودک مراقب گلوتین (جزء پروتئین گندم که به شدت برای کودکان زیر 6 ماه سمی می باشد) باشید و بنابراین استفاده از آن را به بعد از شش ماهگی به تعویق اندازید.
12-    جهت تهیه غذای کودک کمتر از غذاهای آماده و بسته بندی شده که حاوی برخی مواد شیمیایی برای طولانی تر کردن مدت نگهداری آنها می باشد استفاده نمایید. به هنگام خرید آنها انواعی را انتخاب کنید که کمتر افزودنی های دیگر به آنها اضافه شده باشد. البته همیشه استفاده از مواد غذایی تازه و مرغوب ارجحیت دارد.
13-    تا یک سالگی غذا را بدون نمک به کودک بدهید. اضافه کردن نمک به غذای او سبب وارد آوردن فشار به کلیه ها می گردد.
14-    مواد غذایی که ممکن است آلرژی زا باشند مانند تخم مرغ و ماهی را بعد از 8 ماهگی به غذای کودک اضافه کنید. در کودکانی که در خانواده آنها موردحساسیت وجود داشته است دادن این نوع مواد غذایی را به بعد از یک سالگی موکول نمایید.
15-    سعی نکنید تنها از یک ماده غذایی خاص همیشه استفاده کنید.
با رعایت نکات فوق الذکر کودک را با مزه مواد غذایی مختلف و متناسب با سن او آشنا کنید. مزه و رنگ غذا میتواند در تمایل و یا عدم تمایل کودک به غذا خوردن موثر باشد. این امر علاوه بر تربیت غذایی کودک به او این امکان را می دهد که از مواد مغذی همه مواد غذایی بهره بگیرد.