اشتباه رفتاری ، رفتار بی مورد یا غلطی است که از والدین در مواجهه
با کودکشان ،
خواسته یا ناخواسته یا از روی نا آگاهی سر
میزند. به انواعی از این رفتارها توجه کنید:
1-تنبیه های بی موقع و اشتباه
الف-تنبیه کودک جلوی
دیگران : هیچگاه فرزند خود را در جمع یا در جلوی شخص دیگری تنبیه لفظی و
حتی سرزنش نکنید؛ زیرا اعتماد به نفس و عزت نفس او به شدت تخریب میشود. او را به
گوشه ای خلوت ببرید و قانون را برای او توضیح دهید و او را چند دقیقه ای از محل
انجام عمل بدش دور کنید و با او در این مورد صحبت کنید.(وقفه)
ب-تنبیه بدنی : تنبیه به معنای زدن نیست. در تنبیه بدنی نه تنها کودک
تخریب جسمی و روحی می شود بلکه در مواجهه با هم سالانش برای گرفتن حقش از زدن
استفاده میکند؛ زیرا این را از والدینش یاد گرفته است. گاهی والدین میخواهند
حس عصبانیت و
ناراحتی خود را با ایجاد درد در کودک به او تحمیل کنند.
ج-این موارد را تنبیه ندانید: *خواب کودک
*اتاق کودک *پول تو جیبی کودک
اگر اتاق خواب کودک را محل تنبیه قرار دهید یا او را موقع تنبیه
بخوابانید دچار کابوس های شبانه و شب ادراری می شود.
2- مقایسه کودک با کودک
اگر فرزندتان با دیگر کودکان مقایسه کنید ،
نقاط ضعف او را زیر ذره بین برده اید. شما باید کودک را با خودش مقایسه کنید نه با
دیگران. مثلا بگویید : آفرین ! چقدر بزرگ شده ای ! قبلا که کوچک تر بودی
نمیتوانستی تنهایی به دستشویی بروی اما
حالا خودت تنهایی این کار را میکنی.
در مقایسه شما نقاط ضعف فرزندتان و نقاط قوت دیگران را زیر ذره بین می
برید.
3-انتقاد کردن
سعی کنید به جای اینکه از فرزندتان انتقاد کنید و
کار غلط او را به رخش بکشید او را راهنمایی کنید و راه صحیح آن رفتار را به او
بیاموزید. کودکی را تصور کنید که برای اولین کفش هایش را خودش می پوشد او کفش هایش
را تا به تا می پوشد و بندهایش را باز میگذارد...در این موقع پدر باید از انتقاد
صرف نظر کند و به جای این که بگوید : تو نمیتوانی کفش هایت را در بیاور تا من
بپوشانم، باید او را تشویق کند که
خودش سعی کند کفش هایش را بپوشد همچنین با گذاشتن نشانه ای مثل اینکه خرگوش کفشت
باید به سمت بیرون باشد او را راهنمایی و کمک کند.
4-باج و رشوه ( پاداش های بی موقع)
رشوه جایزه ای است که قبل از این که کودک کاری را بکند به او می دهیم
درحالی که باید برای کودک جایزه تعیین کنیم و در صورت انجام عمل آن جایزه را
بدهیم. البته لازم نیست برای تمام فعالیت های کودک
هدیه بدهید؛ زیرا دیگر قدر و ارزش هدیه را نمیداند ولی اگر قول هدیه دادید حتما
برایش تهیه کنید.
کودک برای هدیه گرفتن باید چند روزی منتظر بماند و رفتار مثبتش را
تکرار کند تا عادت کند و
رفتار خوب جزء کارهایش بشود. آنگاه جایزه بگیرد.
5-پافشاری نکردن بر روی قانون ها
اگر قانونی را برای کودکتان در نظر میگیرید حتما تا انتها بر روی آن
بمانید. در غیر این صورت اقتدار شما از بین می رود و در قانون شکنی
کودکتان نیز شریک می شوید. آنگاه دیگر کودکتان به قانون ها اهمیتی نمیدهد.مثالا اگر
گفتید قبل از غذا شیرینی نمیخوریم ، هر قدر کودک اصرار و گریه کرد هم نباید به او
شیرینی بدهید.
6- اشتباه بچه را به گردن کسی انداختن
اگر بچه مرتکب خطایی شد نباید بگویید : شیطان، این کار را کرده یا اسم
یکی از دوستانش را بیاورید. هرکس باید اشتباهات خود را به گردن بگیرد. اگر این کار
را بکنید بچه راه فرار را یاد میگیرد و مسئولیت رفتار و
کارش را به عهده نمیگیرد. پس به او بفهمانید که خودش این کار را کرده ولی کار
اشتباهی بوده.پس باید عواقبش را ببیند و دیگر تکرار نکند و عذر خواهی کند.
7-تبدیل اتاق خواب کودک به محل تنبیه
اتاق خواب محل آرامش و بازی کودک است پس نباید محل تنبیه کودک باشد. اگر از اتاق خواب برای محل تنبیه
استفاده کنیم کودک از اتاق خود متنفر میشود و دیگر آرامش کافی و لازم را در آنجا
ندارد. این احساس باعث اختلالات خواب یا شب ادراری او می شود.
پس برای تنبیه مثلا گوشه ی خانه یا یک صندلی کنار پذیرایی بگذارید و
برای تنبیه به او بگویید : اینجا بشین و به کارهایت فکر کن به ازای هر یک سال سن
کودک یک دقیقه ؛ یعنی کودک 4 ساله 4 دقیقه.
8- حساسیت زیاد بر روی نیازهای لازم کودک
بیشتر والدین بر روی خوراک ، تغذیه ،
دستشویی و خواب کودک بسیار حساسیت نشان
میدهند. مطمئین باشید کودک هرگاه گرسنه شود تقاضای غذا میکند یا خودش میخورد؛ و
هرگاه خوابش بگیرد حتی کنار اسباب بازی هایش میخوابد.
کلا روی دو چیز کودک اصلا حساس نباشید: غذا خوردن و دستشویی. وقتی کودک متوجه حساسیت شما بشود با آگاهی از احساس شما سوءاستفاده
میکند و میگوید : من غذای خانگی نمیخورم برای من پیتزا سفارش دهید. این مشکل فقط
با حساسیت نشان ندادن و بی توجهی شما رفع میشود.
9- موکول کردن تنبیه به آینده
بچه ها حافظه ی کوتاه مدت خوبی دارند پس اگر تنبیه همان لحظه و و
بلافاصله اجرا نشود کودک بعدا که تنبیه میشود علت آن را به یاد نمی آورد. بچه ها
در زمان حال زندگی میکنند اگر قصد دارید امکانات او را بگیرید نگویید: فردا
تلویزیون تماشا نکن بلکه باید برای مثال اجازه ندهید عصر تلویزیون تماشا
کند.
10-تسلیم رفتاری
وقتی کودک قشقرق به راه
می اندازد و بی مورد بهانه جویی میکند باید بی توجهی کنید. اگر در این مواقع حرفی
بزنید، یا حتی اخم کنید یا حتی زیر چشمی به کودک نگاه کنید کودک این رفتار شما را
توجه می انگارد. میتوانید محل را ترک کنید.