مشکل مهم برخي از نوجوانان، رفتن به مدرسه
است و تصور مي کنند اگر مدرسه نبود ديگر دردسري وجود نداشت. آنها وسط درس همواره
مشغول خيالبافي هستند، براي امتحان دادن و نمره خوب گرفتن انگيزه اي ندارند و از اينکه
نمرات بد و شرم آور بياورند اصلا احساس ناراحتي نمي کنند.
براي والدين اين دست نوجوانان همواره اين
سوال مطرح است که چرا براي اکثر نوجوانان گرفتن نمرات مطلوب امتياز است حال آنکه
براي فرزند آنها هيچ فرقي نمي کند و فقط در انتظار تمام شدن مدرسه يا حتي ترک تحصيل
هستند؟
آنچه در اين مقاله ياد مي گيريد:
- راهي که انتخاب مي
کنيد بستگي به وضعيت ايجاد شده دارد
- براي اينکه تصميم بگيريد چه بکنيد از
خودتان بپرسيد هدف نوجوان تان چيست؟ مشکل مربوط به کيست و چگونه به بهترين نحو مي
توانيد آن را رفع کنيد؟
- مي توانيد با
استفاده از مهارتهايتان به فرزندتان کمک کنيد که مشکلاتش را حل و فصل کند.
- همچنين مي توانيد
به او کمک کنيد که ديدگاه روشن تري نسبت به آينده بيايد.
البته مسايل زيادي وجود دارد که انگيزه يک
نوجوان را زايل کرده و او را از پيشرفت تحصيلي باز مي دارد.
گاه مشکل داشتن ارتباط نامطلوب با يک يا
چند معلم است؛ گاهي هم يک مشکل جسماني مانند ضعف چشم و يا حتي بيماري قند است که
هنوز کنترل نشده است(که در دو مورد اخير با يک بررسي پزشکي دقيق مي توان مشکلات
جسماني موجود را تشخيص داد و درمان کرد)
زماني که يک نوجوان تصميم به ترک تحصيل مي
گيرد ممکن است در برابر هر پيشنهادي مقاومت کند اما در هر حال شما موظفيد وي را
تشويق کنيد که در مورد آينده خود فکر کند و نه فقط به آينده نزديک بلکه براي دهه
هاي آينده نيز هدفهايي داشته باشد.
گاهي هم مشکل افسردگي نوجوان است و در بسياري
از موارد هم ضعف جدي در اعتماد به نفس وجود دارد. اين دست نوجوانان چون انتظار و
توقع کمي از خود دارند، براي کسب موفقيت حتي تلاش هم نمي کنند که عمدتا براي رفع
مشکل اين دست نوجوانان استفاده از کلاسهاي جانبي و با مقداري تدريس خصوصي در
خارج از مدرسه است که اغلب مي تواند به اين نوجوانان کمک کرده و اعتماد به نفس از
دست رفته شان را ترميم مي کند.
در عين حال اگر مي بينيد نوجوان تان براي
رفع مشکلش علاقه اي به صحبت کردن با شما ندارد و براي ايجاد رابطه با شما هيچ تلاشي
نمي کند باز هم شما بايد با تلاش مضاعف سعي کنيد راههاي ارتباطي با او را باز
نگهداريد و در مورد آنچه در قلب و ذهنش مي گذرد با او صحبت کنيد.
اگر نوجوان تان از مدرسه اجتناب مي کند
در برخي از موارد وقتي نوجوان به درس و
مدرسه بي علاقه مي شود ممکن است علايم و نشانه هاي اضطرابي را از خود
نشان دهد. مثلا وقتي نزديک به مدرسه مي شود دچار حملات اضطرابي شده، دل درد، کمر
درد، درد قفسه سينه يا از خستگي شکايت کند. البته نوجوان واقعا اين علايم جسماني
را تجربه مي کند اما اين علايم در اثر فشارهاي رواني ايجاد مي گردد. عواملي
مانند وجود يک قلدر در مدرسه، درگيري با يک معلم يا مشکلاتي در روابط با والدين و
گرفتاري هايي در خانه(اختلافات زناشويي) يا اضطراب و فشار رواني ناشي از
ورود به يک مدرسه جديد و .. در بروز اين فشارهاي رواني بسيار موثر است.
اگر احتمال مي دهيد که اين اضطراب، نوجوان
شما را از مدرسه دور مي کند لازم است هر چه زودتر تا شرايط از کنترل تان خارج نشده
است، اقداماتي انجام دهيد. مثلا مسايلي مانند خشونت و ارعاب را حتما به
اطلاع مسئولين مدرسه برسانيد . وقتي محيط مدرسه دوباره امن شد، به نوجوان
تان اصرار کنيد تا مجددا به محيط مدرسه باز گرداند. هر قدر زمان دوربودن از مدرسه
طولاني تر شود، اضطراب هاي او بيشتر مي شود. در گرماگرم ناله ها و شکايتهاي
او که چقدر معده اش مي سوزد و در قفسه سينه وحشتناکي دارد بايد او را به کلاس بر
گردانيد. بايد به او بفهمانيد شرايط ديگر اصلاح شده و او بايد هر چه زودتر به
مدرسه باز گردد و بيش از اين اجتناب را ادامه ندهد.
اگر او مي خواهد ترک تحصيل کند
البته نوجوانان
ممکن است تلاش کنند که تصميم خود براي ترک تحصيل را به شکل هاي مختلف توجيه کنند.
شايد در مدرسه عملکرد خوبي نداشته باشد يا با معلمهايش دچار مشکل است و يا اينکه
علاقمند است زودتر مستقل شده و وارد بازار کار شود.
در هر حال تصميم نوجوان تان براي ترک تحصيل،
هر دليلي که داشته باشد شما بايد به چند نکته توجه داشته باشيد:
- نظر شما در مورد با
ارزش بودن مدرک تحصيلي کاملا درست است چرا که ترک تحصيل قدرت انتخاب بسياري از
مشاغل را از فرزندتان مي گيرد اما بايد توجه کنيد که برخي از نوجوانان براي يک
زندگي تحصيلي مناسب نيستند و آنها با داشتن انتخابهايي ديگر بسيار موفق تر مي
توانند باشند . در شرايطي که فرزندتان تصميم جدي براي ترک تحصيل دارد حتما
از اوليا مدرسه کمک بگيريد چرا که مسئولين مدرسه هم به اندازه والدين
نگران ترک تحصيل افراد هستند. در برخي از موارد مسئولين و مشاورين مدرسه راه
حلهاي بسيار خوبي ارايه داده و مي توانند کمک تان کنند.
- برخي از والدين وقتي نمي توانند جلوي ترک
تحصيل فرزندشان را بگيرند تصميم مي گيرند در اجراي تصميم فرزندشان همراهيش
کنند:" من نمي خواستم که تو به اين مرحله برسي اما نمي خواهم اين موضوع شکافي
ميان من و تو ايجاد کند. از تصميمت پشتيباني مي کنم اما اميدوارم يک روز به مدرسه
برگردي و تحصيلت را به اتمام برساني..."
اصلاح رفتارهاي نوجوان
يکي از سخت ترين وضعيتهاي دشواري که يک
پدر و مادر مي تواند تجربه کند اين است که شاهد بي انگيزگي نوجوانش باشد که در
ادامه منجر به اجتناب يا ترک تحصيل وي شود. در ادامه چند راهکار ارايه مي شود تا
به اين دست والدين و نوجوانشان کمک کند:
در برخي از موارد وقتي نوجوان به درس و
مدرسه بي علاقه مي شود ممکن است علايم و نشانه هاي اضطرابي را از خود
نشان دهد. مثلا وقتي نزديک به مدرسه مي شود دچار حملات اضطرابي شده، دل درد، کمر
درد، درد قفسه سينه يا از خستگي شکايت کند.
- هر چند زماني که يک
نوجوان تصميم به ترک تحصيل مي گيرد ممکن است در برابر هر پيشنهادي مقاومت کند اما
در هر حال شما موظفيد وي را تشويق کنيد که در مورد آينده خود فکر کند و نه فقط به
اينده نزديک بلکه براي دهه هاي آينده نيز هدفهايي داشته باشد. اگر در مورد آينده بينشي
به او ببخشيد ممکن است کم کم درک کند که تصميمات فعلي او تا چه حد مي تواند بر آينده
وي داشته باشد
- با او مثل يک بزرگسال
رفتار کنيد تا متوجه شود که مسئوليت کارهايش را بايد بر عهده بگيرد. فعلا کار او
رفتن به مدرسه است و او بايد اين امر را جدي بگيرد و نهايت استفاده را بکند.
او بايد مانند سايرين در برابر شغل خود پاسخگو باشد.
- نوجوان تان را درگير
مشکلش کنيد. از او بخواهيد که خودش راه حلهايي را براي رفع مشکلش ارائه دهد. براي
رفع اين مشکل توقع دارد چه امکاناتي در اختيار وي قرا داده شود؟
- احتمال ابتلا به
اختلالهاي يادگيري و يا مشکلات ضريب هوشي را در نظر داشته و حتما بررسي کنيد.
- با يک روان شناس
مجرب مشورت کنيد و ببينيد انجام برخي آزمونهاي روان سنجي ضرورت دارد؟آيا لازم است
احتمال افسردگي در وي بررسي شود؟احتمالا چند جلسه مشاوره حضوري براي فرزندتان
ضرورت داشته باشد.
يادآوري: سعي کنيد زياد واکنش نشان ندهيد
. اگر زياد جهت گيري کنيد و براي ايجاد انگيزه فشار زيادي به او وارد کنيد،تلاشها
نتيجه عکس مي دهد. صبور باشيد و ببينيد آيا خود او براي ايجاد تحول تلاش مي کند يا
خير؟ در نهايت اگر هيچ تلاشي نکرد مداخله شما والدين گرامي ضرورت دارد.