آکادمي متخصصان اطفال آمريکا اين هفته اصول راهنماي خود براي تشخيص کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بيشفعالي (ADHD) را گسترش داد تا پزشکان همه کودکان از 4 تا 18 سال را که نشانههاي اين عارضه را بروز دهند، ارزيابي کنند.
بر اين اساس آنها توصيه ميکنند متخصصان اطفال به دنبال يافتن ناتوانيهاي يادگيري، اضطراب و ساير مواردي باشند که ممکن است با ADHD همراه شوند. همچنين اين آکادمي در بيانيهاي در نشريه Pediatrics ميگويد رفتاردرماني و دارودرماني اين کودکان بايد بر اساس سن و شدت علائم آنها باشد.
بر اساس اطلاعات جمعآوريشده بوسيله مرکز کنترل و پيشگيري بيماريهاي آمريکا بين شش تا 9 درصد کودکان و نوجوانان به ADHD مبتلا هستند، و اين بيماري در نوجوانان شايعتر از کودکان کمسن است.
اودي هنين از برنامه رفتاردرماني شناختي کودکان بيمارستان عمومي ماساچوست در اين باره ميگويد: "خوشحالم که اصول راهنماي جديد ADHD در کودکان کمسنتر و نوجوانان در سنين بالاتر را هم به رسميت ميشناسد. به نظر من وجود ADHD در کودکان و نوجوانان در دو طرف طيف پايين و طيف بالاي سني ناديده گرفته ميشد."
اين اصول راهنما که پيشنويس آن بوسيله يک کميته 14 نفري تدوين شده است، به متخصصان اطفال توصيه ميکند به والدين، آموزگاران و ساير بزرگسالاني که در جماعات مربوط به رفتار کودکان يا مشکلات مربوط به مدرسه حضور دارند، مشاوره بدهند تا بتوانند در تشخيصشان از توصيفات آنها استفاده کنند، زيرا کودکان ممکن است همه علائم را هنگام حضور در مطب بروز ندهند.
اگر کودک مبتلا به ADHD تشخيص داده شود، والدين هم نقش مهمي در راهبردهاي درماني به خصوص در کودکان کمسنتر خواهند داشت.
نويسندگان اين اصول راهنماي جديدد توصيه ميکنند که براي درمان کودکان چهار و پنج ساله به والدين تکنيکهاي آموزش داده شود تا به مديريت رفتار اين کودکان کمک شود، از جمله شيوههاي تقويت مثبت و ناديدهگرفتن يا استفاده از تنبيه کردن (منظور تنبيه بدني نيست) در مقابل برخي از رفتارها در صورت لزوم. تنها در صورتي که اين روشها موثر واقع نشود، و علائم متوسط تا شديد ADHD ادامه پيدا کند، کودکان کمسن را بايد دارودرماني کرد.
راسل جي رمزي که دانشکده پرلمن دانشگاه پنسيلوانيا به تحقيق درباره ADHD مشغول است، گفت بسياري از کودکان کم سن ممکن است در زمانهايي پرجنب و جوش باشند يا در تمرکز مشکل داشته باشند، اما براي آنکه تشخيص ADHD داده شود، رفتار کودک بايد "باعث اختلال زندگي او" در محيطهاي متفاوت- در خانه، در مدرسه و در روابط با همسالان شود.
او ميگويد تشخيص يک فرآيند است. ممکن است بتوان علائم را در کودکان پيش از سن مدرسه با غربالگري (بيماريابي عمومي) شناسايي کرد، اما اين بيماري بايد در طول زمان دنبال شود و مورد ارزيابي مجدد قرار گيرد تا معلوم شود تداوم دارد يا نه.
به گفته او در کودکان در سن مدرسه آموزگاران يا والدين ميتوانند با همان راهبردهاي مورد استفاده براي کودکان در سن پيش از مدرسه رفتار درماني انجام دهند. برخي از اين کودکان نيز ممکن است نياز به برنامههاي آموزشي خاص داشته باشند، براي مثال در صورت انجام تکاليف خانه بوسيله آنها مدت زيادي طول ميکشد، ميتوان مقدار آن را کمتر کرد.
داروهاي محرک مانند ويوانز، ريتالين و کونسرتا هم به تنهايي و هم به همراه روشهاي رفتاردرماني در اين گروه سني موثر بودهاند.
اين گزارش ميگويد اين داروها داراي عوارض جانبي هستند، از جمله بياشتهايي، مشکلات خواب و درد معده. کودکاني که برخي از علائم ADHD را دارند، اما تشخيص کامل بيماري در آنها داده نشده است، نبايد دارو دريافت کنند.
نويسندگان اين گزارش دارو درماني و رفتاردرماني انفرادي را براي نوجوانان مبتلا به ADHD توصيه ميکنند. نويسندگان تاکيد ميکنند که پزشکان بايد مراقب بروز نشانههاي مربوط به سوءمصرف مواد يا الکل در اين گروه سني باشند- و اگر اين مشکلات مربوط به سوءمصرف مواد ادامه يافت، بايد به اولويت درماني بدل شود.
بالاخره از آنجايي که ADHD ممکن است براي مدت طولاني ادامه پيدا کند، اين اصول راهنما برقراري ارتباط ميان خانوادهها، مدارس و پزشکان در درازمدت را براي کمک به درمان اين عارضه ضروري ميداند.