پروبيوتيکها امروزه به خصوص به صورت ماست بسيار رايج شدهاند، و احتمالا شما در دادن اين باکتريهاي "خوب" به بچههايتان درنگ نميکنيد. اما آيا پروبيوتيکها واقعا نفعي براي بچهها دارند.
به طور کلي دادن پروبيوتيکها به بچهها مضر نيست، اما شواهد زيادي در مورد سودمند بودن آنها هم وجود ندارد. برخي از بررسيها نشان دادهاند که پروبيوتيکها ممکن است در درمان و پيشگيري از اسهال مفيد باشند، اما به گفته کارشناسان ميزان اين اثرات مفيد اندک است.
در نهايت، ممکن است معلوم شود تلاشها براي تغيير دادن گروه باکتريهاي روده بچهها، و بهبود بخشيدن به سلامت آنها با استفاده از پروبيوتيکها بيثمر است.
اما دکتر فرانک گرير، استاد بيماريهاي اطفال در بيمارستان مريتر در مديسون ويسکانسين که سرپرستي اين پژوهش براي آکادمي متخصصان اطفال آمريکا (َAAP) را به عهده داشت، در اين باره گفت: "با توجه به شواهد موجود قطعا ميتوانم بگويم که توصيه نميشود والدين با دادن پروبيوتيک به کودکان خود را به زحمت بيندازند. حتي اگر بچهها ماستهايي با پنچ نوع متفاوت پروبيوتيک بخورند، به محضي که خوردن اين ماستها را کنار بگذارند، باکتريهاي رودهها آنها به وضع عاديش باز ميگردد."
آيا پروبيوتيکها موثرند؟
َAAP ميگويد پروبيوتيکها فراوردههاي غذايي حاوي مقادير کافي باکتريهاي زنده هستند که ترکيب باکتريهاي روده مصرفکننده را تغيير دهند، و بالقوه ممکن است سلامتبخش باشند.
شواهدي وجود دارد که پروبيوتيکها ممکن است مانع عفونتهاي ميکروبهاي آسيبرسان شوند که اسهال ايجاد ميکنند. پژوهشگران در يک بررسي در سال 2005 بر روي 200 نوزاد بين 4 تا 10 ماهگي به آنها در طول يک دوره 12 هفتهاي پروبيوتيک دادند. نوزاداني که پروبيوتيک گرفته بودند، به طور ميانگين 0.37 روز اسهال گرفته بودند، در حاليکه در گروه شاهد اين ميزان 0.59 روز بود.
و يک بررسي در باره استفاده از پروبيوتيکها در آسايشگاهها از لحاظ آماري نشان داد به ازاي هر هفت کودکي که پروبيوتيک ميگيرند، در يک کودک از عفونت با روتاويروسها، عامل اسهال و استفراغ، جلوگيري خواهد شد.
ساير بررسيها بيانگر آن است که مصرف پروبيوتيکها ممکن است به رشد سالم دستگاه ايمني در کودکان کمک کند، و از برخي آلرژيها، آسم يا اگزما جلوگيري کند.
يک بررسي در سال 2003 اثرات پروبيوتيکها را در حدود 130 نوزاد در معرض خطر آلرژي مورد بررسي قرار داد.به اين نوزادان پروبيوتيک به علاوه شير مادر براي شش ماه داده شد.
هنگامي که اين بچهها به 2 سالگي رسيدند، 23 درصد آنها کودکاني پروبيوتيک گرفته بودند، دچار اگزما شده بودند، اما در گروه شاهد اين ميزان 46 درصد بود. منافع پروبيوتيکها تا هنگامي که اين کودکان به 4 سالگي رسيده بودند، قابل مشاهده بود.
اما بر اساس گزارش AAP در دسامبر گذشته اين نتايج اميدوارکننده تا به حال در بررسيهاي ديگر ثابت نشده است.
همچنين به گفته اين آکادمي بررسيهايي اثر مفيد پروبيوتيکها را در درمان سندروم روده تحريکپذير، کوليت زخميشونده، کوليک نوزادي يا بيماري کران، در پيشگيري از سرطانها را نشان دادهاند.
با اين حال اين بيانيه AAP ميگويد: :"نبود شواهد قطعي درباره کارآيي پروبيوتيکها به معناي آن نيست که در آينده پژوهشهاي باليني
منافع بهداشت قابل توجهي براي آنها پيدا نکنند."
آيا پروبيوتيکها بيخطرند؟
AAP ميگويد به نظر نميرسد در نوزادان سالم فول ترم دادن مقادير زياد پروبيوتيکها مشکلي ايجاد کند.
با اين حال پروبيوتيکها ممکن است در برخي از کودکان، از جمله نوزادان زودرس، نوزادان دراي ضعف دستگاه ايمني و آنهايي که کاتترها و ساير تجهيزات پزشکي به بدن آنها متصل است، خطراتي ايجاد کند.
مواردي از عفونت خوني در کودکان و بزرگسالاني که پروبيوتيک مصرف کردهاند، گزارش شده است.
به گفته AAP پژوهشهاي بيشتري مورد نياز است که اثرات درازمدت پروبيوتيک بر کودکان را تعيين کند. و اگر ثابت شود پروبيوتيکها براي کودکان مفيد هستند، پژوهشگران بايد تعيين کنند که چه تعدادي از کودکان و براي چه مدتي بايد از اين فراوردهها استفاده کنند تا بيشترين منافع به دست آيد.