این چه حرفی بود که زدی!

کودکان اغلب از گروه همسالان خود ناسزا گفتن را یاد می گیرند. البته گاهی هم خواهر یا برادر بزرگتر و یا حتی خود والدین در حرف های خود خیلی از فحش و ناسزا استفاده می کنند. بعضی از کودکان برای نشان دادن تصویری خشن و پرخاشگرانه از خود، به فحش دادن روی می آورند. آنان به جای استفاده از خشونت به طور مستقیم، با ناسزا گفتن سایر کودکان را می ترسانند و وادار به فرمانبرداری از خود می کنند. 

فحش دادن در خانه ممکن است برخاسته از انفجار خشم و عصبانیت باشد. ناسزا گفتن ممکن است شکلی از خشونت و بدرفتاری نسبت به خواهر یا برادر و به ندرت نسبت به والدین باشد. والدین ممکن است بعضی از ناسزاها را اهانت آمیز و زننده بدانند. در حالیکه بکار بردن بعضی دیگر از ناسزاها برای آنان مسئله ساز نیست و حتی خود آنان نیز ممکن است از آن جملات استفاده کنند. شما باید واقعا تصمیم بگیرید که استفاده از چه لغات، عبارات یا جملات ناپسندی در خانه مجاز و قابل قبول است و کدامیک نیست. رهنمودهایی که در زیر آمده به کودکان کمک می کند عباراتی را یاد بگیرند که از لحاظ اجتماعی بیشتر قابل قبول هستند.

بیش از حد به بددهنی و ناسزا گفتن توجه نشان ندهید

بیش از حد واکنش نشان ندهید. به کودکتان به طور خیلی جدی و با قدرت بگویید که اصلا دوست ندارید او چنین کلماتی را که مناسب شخصیت او نیست به کار ببرد. به کلمه های بی ضرر بی اعتنایی کنید. البته به کارگیری کلمات زشت و ناسزا نباید نادیده انگاشته شود، چون بکار بردن آنها می تواند در خارج از منزل، برای کودک دردسر ایجاد کند.

جایگزین های مناسب را به کودک بیاموزید

برای کودکتان توضیح دهید که وقتی کسی به او ناسزا می گوید، در واقع فقط یک حرف ناجور شنیده و حرف نمی تواند به انسان آسیبی برساند. کودکتان را طوری آماده کنید که بتواند برخورد درستی داشته باشد. در مورد فحش با کودکتان صحبت کنید. به کودکتان بگویید که فلان فحش دقیقا چه معنایی دارد و چرا نباید از ان استفاده کرد. همچنین، به او بگویید چرا آن عبارت خاص می تواند احساسات دیگران را جریحه دار کند. روش های جایگزین را به کودک بیاموزید. به کودکتان بیاموزید که چگونه به جای فحش دادن کسی، احساسش را نسبت به مخاطبش بیان کند. برای نمونه: به جای اینکه به دوستت بگویی بی شعور، براش توضیح بده که از دستش عصبانی هستی، چون جلوی دوستات تورو مسخره کرده. با کودک پنج یا شش ساله تان نمایشی ترتیب دهید و در ضمن اجرای آن، به او بیاموزید که رفتار درستی داشته باشد و از فحش دادن بیزار شود. به او یاد دهید چگونه به دوستانش نشان دهد که از فحش خوشش نمی آید. برای مثال: اگر فحش بدی دیگه باهات بازی نمی کنم. یا، من واقعا از دستت عصبانی هستم، اسباب بازی منو بده و گرنه به مامانم میگم.

برای جلوگیری از فحش دادن کودک، از جدول رفتاری استفاده کنید. برای هر روز از هفته یک ستون در نظر بگیرید. هرگاه کودک بدون ناسزا گفتن روزی را به پایان رساند، آخر شب می تواند به خاطر لیاقتی که از خود نشان داده یک امتیاز بدست آورد

مطمئن شوید خودتان الگویی از فحش و ناسزا گفتن نیستید

از بدو تولد کودک، کلمه هایی را که به کار می برید، به دقت انتخاب کنید. اگر از لغات و عبارات زشت و زننده استفاده می کنید، نمی توانید از فرزند خود انتظار داشته باشید که فحش و ناسزا ندهد. از ناسزا گفتن بپرهیزید. به کودکتان برچسب (ننر) یا (خنگ) یا هر واژه دیگری از این قبیل نزنید. چون با این کار نه تنها یاد می گیرد که افراد دیگر را با چنین عناوینی صدا کند، بلکه با تکرار این حالت، کودک باورش می شود ننر یا خنگ است.

هنگام صحبت‌کردن یا حتی بدو بیراه گفتن فقط از عباراتی استفاده کنید که در فهرست لغات مجاز شما هستند

همه والدین گاهی عصبانی و خشمگین می شوند. همه ما ممکن است تصادفی چیزی را بشکنیم، با چکش روی انگشت خود بزنیمو ... در این مواقع بسیاری از والدین واژه زننده ای از دهانشان می پرد. البته هنگامیکه درد می کشیم، به سختی می توانیم نحوه صحبت کردن خود را در اختیار داشته باشیم، ولی اگر مجبورید فحش بدهید، در صورت امکان از واژه ای استفاده کنید که زشت و زننده نباشد.

مقررات را برای کودک شرح دهید

با کودک خود درباره فحش دادن صحبت کنید و نظر خود را در مورد این مشکل بیان کنید. ( اصلا دوست ندارم این لغت را به زبان بیاوری. دیگر حق نداری از این لغت استفاده کنی). برای او توضیح دهید که می تواند از لغات دیگری که مجاز و قابل قبول هستند استفاده کند. (اگر مجبور هستی اینطوری صحبت کنی، می توانی بگویی...(به کودک لغات مجاز را بگویید).

انگیزه‌ای برای اطاعت کردن از مقررات ایجاد کنید

برای جلوگیری از فحش دادن کودک، از جدول رفتاری استفاده کنید. برای هر روز از هفته یک ستون در نظر بگیرید. هرگاه کودک بدون ناسزا گفتن روزی را به پایان رساند، آخر شب می تواند به خاطر لیاقتی که از خود نشان داده یک امتیاز بدست آورد.

در ضمن باید از کودک به خاطر اینکه در طول روز مودبانه صحبت کرده تشکر کنید و او را مورد تحسین قرار دهید و به او نشان دهید که بسیار خوب حرف زده و شما از رفتار او خوشتان می آید. هرگاه کودک توانست 7 امتیاز را در یک ردیف از جدول بدست آورد، جایزه ای به او بدهید.

پیامد این کار ناپسند را برای کودک شرح دهید

به فرزند خود بگویید که امروز هیچ امتیازی به او نمی دهید. مجازات دیگری نیز برای او تعیین کنید، مانند پس گرفتن حقوق و امتیازاتی که برای او در نظر گرفته بودید. مثلا ندیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه اش یا به ازای هر فحش کم کردن مقداری از پول تو جیبی.

به اعتراض‌های کودک توجه نکنید و در صورت لزوم مجازات ها را اعمال کنید

پس از شرح دادن پیامدها برای کودک، کافی است از او دور شوید و به اعتراض های او توجه نکنید. اگر این مسئله دوباره اتفاق افتاد، حتما همه این مراحل را یک بار دیگر تکرار کنید.