مهناز استکی در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، اظهار داشت: بازی تفکر اول کودک است و اگر آن را از کودک بگیریم بسیاری از عوامل یادگیری را از کودک گرفتهایم.
وی افزود: با توجه به شرایط زندگی و پیشرفت جوامع، نوع بازیها در حال تغییر است. اکنون بیشتر کودکان بازیهای رایانهای را ترجیح میدهند.
این روانشناس کودک ادامه داد: بازیهای حرکتی یکی از بهترین روش هایی است که به رشد شناختی و زبانی کودک کمک میکند.
وی افزود: از کودکان زیر 3 سال انتظار نمیرود که در بازیهای گروهی شرکت کنند، اما با افزایش سن نقش این بازیها در کودکان بیشتر میشود و البته نوع بازیها هم بر اساس سن متفاوت است.
استکی گفت: هر بازی واکنشی را میطلبد. مثلاً برخی بازیها، همکاری گروهی و برخی دیگر دقت حرکتی را در پی دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تهران مرکزی تصریح کرد: کودک بر اساس اینکه کدام توانمندیش پایین است، تمایل به شرکت در برخی بازیها را ندارد، از طرفی به سمت بازیهایی میرود که بتواند عدم توانمندی خود را پوشش دهد. مثلاً کودکی که احساس حقارت میکند، در بازیها خود را در نقش قهرمان جا میزند.
استکی گفت: بچههایی که کمالطلب و کمالگرا هستند معمولاً دوست دارند به سایر کودکان دستور دهند و بازی را مدیریت کنند، هرچند این ویژگی مفید است، اما نباید با عدم انعطافپذیری همراه باشد. در واقع کودک باید بتواند همکاری سایر همبازیهایش را نیز به کار گیرد و در صورتی که چنین نباشد ویژگی منفی برای کودک کمالگرا محسوب می شود.
وی ادامه داد: برخی از کودکان دوست دارند در بازیهای گروهی شرکت کنند، اما همبازیها به دلیل عدم توانمندی کودک با او قهر میکنند یا او را در بازی شرکت نمیدهند. اینها جزو اختلالات یادگیری غیرکلامی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تهران مرکزی تصریح کرد: بازی میتواند رشد هوش اجتماعی را در پی داشته باشد. گاهی بازیهای حرکتی مانند بپر بپر کردن موجب رشد هوشی کودک میشود.
وی افزود: متأسفانه برخی والدین ترجیح میدهند تا فرزندشان بازیهای آرام را انجام دهد که این نادرست است. اگر کودک بازیهای آرام را ترجیح دهد باید نسبت به برخی توانمندیهایش شک کنیم. همچنین پیرو دیگران بودن نشاندهنده ناتوانی هوش، اعتماد به نفس پایین و ناتوانی حرکتی است.
این روانشناس کودک ادامه داد: هوش جنبه شناختی و اجتماعی دارد و هر دوی اینها در قالب بازیها دیده میشود، در واقع از نوع بازیها میتوانیم به هوش شناختی و اجتماعی کودک پی ببریم.
وی افزود: بعضی از بازیها نیز نمادین هستند، مثلاً کودک از صندلی به عنوان ماشین استفاده میکند که این نیز نشاندهنده هوش کودک است. بازیها یکی از مواردی است که بر اساس آنها میتوانیم بهره هوشی و بهره هوش اجتماعی کودک را حدس بزنیم. مثلاً کودکی که در بازی رایانهای فوتبال موفق است، احتمالاً توانمندی حرکتی پایینی دارد.
وی گفت: بازیهایی که فرد خودش را جای دیگری میگذارد، اشکالی ندارد، منتها نکته مهم این است که الگویی که کودک از آن تبعیت میکند، خشن نباشد. والدین باید نسبت به شمشیربازی دائمی کودکان خود شک کنند چرا که این موضوع ناتوانی کودک را در برخی جنبه ها در پی دارد.
وی افزود: باید به این نکته توجه کنیم که بچههایی که ترجیح میدهند تنها بازی کنند در روابط آیندهشان دچار مشکل میشوند.
وی خاطرنشان کرد: والدین فراموش نکنند که بازی لذت است و اگر آن را از کودک بگیریم، او را ایزوله کردهایم.