دستگاه شنوايي انسان و بسياري از جانوران از 3 بخش گوش بيروني، مياني و دروني تشکيل شده است. آنچه در ظاهر از اندامي به نام گوش مشاهده مي‌کنيم، قسمت بال‌گوش و ابتداي کانال گوش است و بحث‌هاي مربوط به زيبايي نيز بيشتر مربوط به همين بخش مي‌شود...
گوش همچنين عضلاتي دارد که در بسياري از جانوران مثل گربه‌سانان باعث حرکت بال‌گوش مي‌شود. البته اين عضلات در گوش انسان به‌دليل نداشتن کارايي، تحليل مي‌رود و غيرفعال است اما اين اندام به غير از وظيفه شنوايي، نقش زيادي در ايجاد زيبايي دارد که اين مساله در 2 وجه بهداشت عمومي گوش و سوراخ‌کردن آن نمود بيشتري پيدا مي‌کند.
پوست گوش 2 بخش متمايز دارد؛ يکي پوست بخش بيروني گوش (بخش غضروفي) که داراي پوست ضخيم و غدد چربي فراوان و بدون غدد مترشحه عرق است و ديگري پوست بخش داخلي (بخش استخواني) که پوست نازکي با ضخامت حدود 50 ميکرون دارد و فاقد غدد چربي و عرق است. يکي از مواد اصلي تشکيل‌دهنده ترشحات گوش، همين چربي مترشحه از غدد چربي پوست گوش است. اين ترشحات 2 کاربرد عمده دارند؛ اولين خاصيت آنها اين است که از رشد قارچ‌ها و باکتري‌ها در گوش جلوگيري مي‌کنند و ديگر اينکه به‌دليل ساختار مولکولي خود، مانع ورود آب به گوش مي‌شوند و به اين ترتيب از ايجاد عفونت جلوگيري مي‌کنند. البته ميزان بيش از حد اين ترشحات ممکن است مشکلاتي ايجاد کند.
هشدار مهم درباره بهداشت گوش، اين است که به هيچ‌عنوان نبايد براي خارج‌کردن ترشحات گوش، سر خود اقدام کرد و همچنين هرگز نبايد اشياء مختلف، به‌خصوص اشياء نوک تيز را وارد گوش خود کنيد زيرا احتمال ايجاد التهاب در اين موارد بسيار بالاست و التهاب ايجادشده علاوه بر اينکه باعث خروج ترشحات از کانال گوش مي‌شود، مي‌تواند باعث کاهش شنوايي و عوارضي مانند وزوز گوش، خارش و سرگيجه شود.
سوراخ‌کردن گوش
سوراخ‌کردن گوش اگر در شرايط مناسب انجام شود، عارضه خاصي ندارد اما در غير اين صورت، شايع‌ترين عارضه آن، عفونت است که تنها در
30 درصد موارد ملايم خواهد بود. معمولا قسمت نرمه گوش سوراخ مي‌شود اما در چند سال اخير برخي از خانم‌ها بيش از يک سوراخ روي گوش ايجاد مي‌کنند و اين سوراخ‌ها را در قسمت‌هاي بالايي گوش هم انجام مي‌دهند. اين در حالي است که بافت بالاي لاله گوش داراي حجم کمي است و در اثر کوچک‌ترين ضربه يا تماسي احتمال پاره شدن آن وجود دارد. ضمن اينکه استفاده از گوشواره‌هاي سوزني در اين قسمت از گوش، چون بافت پشت گوش در اين قسمت استخواني است، ممكن است باعث صدمه زدن به بافت پشت گوش شود. در نهايت اينکه ايجاد سوراخ در اين قسمت گوش ممکن است آسيب بافت غضروف و خونريزي را در پي داشته باشد.
يکي ديگر از مشکلاتي که متعاقب سوراخ‌کردن گوش ايجاد مي‌شود، مربوط به افرادي است که پوست آنها به فلزاتي مثل نيکل، مس، کبالت يا کروم حساسيت دارد. گوشواره‌هايي که در ترکيب آنها از اين مواد استفاده شده است، به‌دليل تماس مداوم با پوست مي‌توانند عکس‌العمل آلرژيک و حساسيت ايجاد كنند. پرسش رايج خانواده‌ها در مورد گوش فرزندان دختر اين است که چه سني براي سوراخ‌کردن گوش مناسب است. در اين مورد بايد گفت از آنجا که سوراخ‌کردن گوش در سنين کمتر از
11 سال ممکن است باعث ايجاد کلوييد يا گوشت اضافه در محل سوراخ شود، بهتر است اين کار را به سنين بعد از 11 سالگي موکول کرد.
يکي ديگر از مواردي که مورد شکايت بسياري از خانم‌هاست، پارگي محل سوراخ شدن گوش در اثر گير‌کردن گوشواره، شانه، برس يا لباس آنهاست. براي برطرف‌کردن اين مشکل، فرد مي‌تواند به متخصص مراجعه کند تا محل پارگي گوش ترميم شود. آنچه در کل مي‌توان توصيه کرد اين است که براي جلوگيري از پارگي محل سوراخ گوش، گوشواره‌هاي سبک و بدون زوائد گير‌کننده انتخاب كنيد.