من می خواهم فرزند پیش دبستانی ام رفتار بهتری سر میز داشته باشد، چه باید بکنم؟ بااین ایده شروع کنید که زمان غذاخوردن لحظه بسیار لذت بخشی است و اگر بهخوبی پیش برود به همه خوش می گذرد. در مورد رفتارهای خوب و مناسب با کودکخود صحبت کنید و این شهامت را به او بدهید که انسان مودب و با شخصیتی است. برای او قوانین واقعی تعیین کنید و تا زمانیکه به درست پشت میز نشستن ودرست غذا خوردن عادت کند، سرسختانه به قوانین خود پایبند باشید. در این سن چه مسایلی را می توانم به او بیاموزم؟ کودکدر این سن هنوز آمادگی لازم برای یادگیری رفتارهای غذاخوردن مثل اینکهچنگال یا قاشق را با کدام دست باید بگیرد، را ندارد اما اینقدر بزرگ شدهاست که مسایل ابتدایی را یاد بگیرد. البته این مساله نیز به سن او که آیامهد کودک می رود یا پیش دبستانی بستگی دارد. اما مواردی که در این بازهسنی می توانید به کودک خود بیاموزید شامل موارد زیر هستند: • شستن دست ها پیش از غذا خوردن • عدم استفاده از اسباب بازی هنگام غذاخوردن • نباید غذا را پرت کرد یا با دست قاپید و گرفت • نباید قاشق و چنگال را روی میز زد و صدا ایجاد کرد • نباید غذا را از دهان بیرون ریخت • هنگامی که دیگران غذا می خورند نباید اطراف اتاق دوید و جیغ و داد کرد • باید از واژه های «لطفا» و «ممنون» استفاده کرد • به جای دست باید از قاشق و چنگال استفاده کرد • در انتهای غذا باید تشکر کرد و برای بلند شدن از پشت میز باید اجازه گرفت • باید ظرف خود از روی میز برداشت و در سینک ظرفشویی گذاشت کودکانیکه سن بالاتری دارند و مثلا در مرحله پیش دبستانی هستند جزئیات بیشتری رامی توانند یاد بگیرند. به طور مثال، اینکه با دستمال دور دهان خود را پاککنند، با دهان بسته غذای خود را بجوند، نوشیدنی خود را هُرت نکشند، پیش ازاینکه دیگران غذای خود را نکشیده اند، غذا را آغاز نکنند، لقمه های کوچکبر دارند و از غذایی که خوشش آمده است تعریف کند. زمان غذا خوردن بهترین فرصت است تا رفتارهای اجتماعی کودک را تربیت کنید و مهارت های لازم را به او بیاموزید. بهترین روش برای انجام این درس ها چیست؟ کودکانپیش دبستانی دوست دارند باعث خوشنودی والدین خود بشوند و آنها را دوستداشته باشند. شما هم از این فرصت استفاده کنید و به او نشان دهید بایدچگونه رفتار کند. سر میز با ملایمت صحبت کنید – البته نیاز نیست سخنرانیکنید یا صدای خود را بالا ببرید. هنگام صحبت همیشه از واژه های «لطفا» یا «ممنونم» استفاده کنید. هرگز هنگام غذا خوردن روزنامه نخوانید، تلویزیونتماشا یا خود را به کارهای دیگر مشغول نکنید. خودتان را الگوی کودک کنید وبا رفتارهایتان به او نشان دهید باید چگونه رفتار کند. تکرار وثبات قدم در انجام رفتارهای درست در طولانی مدت باعث می شود تا کودک بهاین الگوی رفتاری عادت کند. هنگامی که چیزی را به کودک می آموزید، در مسیریادگیری تداوم داشته باشید و مدام کارها را برایش یادآوری کنید. به طورمثال، هنگامی که کودک با دست پنیر بر می دارد، قاشق به دست او بدهید. یاهنگامی که لیوان آب او را پر می کنید، تشکر کردن را به او یادآوری کنید. هنگامیکه کودک سر میز درست و خوب رفتار می کند او را تشویق کنید. البته در اینکار زیاده روی نکنید زیرا نباید کاری کنید که تصور کند در مرکز توجه قراردارد و لوس شود.
هنگامی که کودک سر میز بدرفتاری می کند، چه باید کرد؟ دراین مورد دو روش وجود دارد. برخی از والدین سعی می کنند تا این رفتارهایزشت – داد زدن، سروصدا کردن، به هم ریختن ظرف غذا - را نادیده بگیرند. اگراین روش پاسخگو بود به این دلیل است که کودک در برابر رفتارهای خود هیچواکنشی ندیده است. برخی دیگر از والدین بهتر می دانند که چه روشی برایبرطرف کردن این رفتارهای زشت کودک خود پیدا کنند. مثلا اگر کودک از شماخواهش نکرد و واژه «لطفا» را به کار نبرد، به او غذا یا چیزی که می خواهدرا ندهید تا یاد بگیرد باید درست رفتار کند. برخی دیگر از والدین نیز کودکرا از پشت میز بلند می کنند و به او توضیح می دهند این رفتار او به هیچوجه درست نیست و باید درست رفتار کند. اگر بتوانید به کودک یادبدهید از اینکه در کنار شما غذا می خورد خوشحال باشد و لذت ببرد، بیشتر میتوانید به او یاد بدهید تا سر میز رفتار خوبی داشته باشد و از لحظه هایخوب کنار هم بودن لذت ببرد. بهترین قوانین برای رفتار درست سر میز چیست؟ خانوادههای مختلف قوانین خاص خود را دارند. بنابراین، این مساله ای است که خودشما باید تعیین کنید. برای برخی از خانواده مهم نیست هر کس با چه لباسی سرمیز حاضر می شود اما برخی دیگر برایشان بسیار مهم است که همه اعضایخانواده لباس مناسب غذاخوردن به تن داشته باشند. برخی از اینکه آرنج راروی میز بگذارید خوششان نمی آید و برخی دیگر این مساله برایشان هیچ اهمیتیندارد. چیزی که شما باید انجام دهید این است که به کودک یادبدهید مودب باشد. به او آداب ابتدایی پشت میز نشستن را یاد بدهید. اصول ومبانی غذا خوردن مثل استفاده درست از قاشق و چنگال را به او بیاموزید. امااین مسایل را خیلی پیچیده و فرمول‌دار نکنید. بهترین رفتار این است کهکودک به دیگران احترام بگذارد. اگر کودک این احترام را بیاموزد کمترسروصدا، شلوغ کاری یا کثیف کاری می کند. البته برخی قوانین هستندکه نباید سرمیز غذا به کودک تحمیل کنید. یکی از آنها این است: «همه غذایخود را بخور». به جای این قانون اشتباه شما باید به کودک بیاموزید هر زماناحساس کرد سیر شده است، دست از غذا خوردن بکشد. لازم نیست همه غذای خود رابخورد. شاید از آن دسته والدینی باشید که کودک را مجبور می کنندتا زمانی که همه سر میز هستند، او نیز باید سرجایش بنشید، حتی اگر غذایشتمام شده باشد. این درست نیست. کودک در این سن بسیار پویا و پر انرژی است. به جای اینکه او را سر جایش میخکوب کنید به او یاد بدهید اجازه بگیرد و ازسر میز بلند شود. البته بهتر است به او یادآوری کنید اگر بلندشد دیگر نمیتواند دوباره بر گردد و غذای بیشتر میل کند. این مساله با تکرار به عادتتبدیل می شود.
چگونه به کودک یاد بدهم در رستوران رفتار درستی داشته باشد؟ پیشاز ترک کردن خانه انتظارات خود را به او بگویید. به او یادآوری کنید اگررفتار خوبی داشته باشد به همه خوش خواهد گذشت. به او بگویید در رستورانانسان های دیگری هم هستند که دوست دارند در سکوت و آرامش غذا بخورند بههمین دلیل، باید با صدای آرام صحبت کند و بی سرو صدا غذای خودش را میلکند. برای اینکه به کودک هم چندان سخت نگذرد، رستورانی انتخابکنید که خیلی ساکت و شیک نباشد که خودتان هم مدام نگران باشید. بلافاصلهسفارش غذا بدهید. پیش از بیرون رفتن مطمئن باشید که کودک به خوبی استراحتکرده و گرسنه است. اگر کودک در رستوران خیلی اذیت می کرد و باعث رنجشاطرافیان شده بود، بدون داد و دعوا بیرون بروید. به او توضیح دهید چونرفتار او زشت بود او نمی تواند در رستوران بماند. یکی دیگر ازروش های کمک کننده برای غذا خوردن با کودک پیش دبستانی در رستوران این استکه در خانه با او تمرین کنید. کودک از اینکه با او و عروسکش خوش رفتاری میکنید و با هم یک مهمانی چایخوری راه انداخته اید، لذت می برد. یا میتوانید میز غذا را به سبک رستوران، با نور شمع و دستمال و ... تزئین کنیدو آداب درست غذا خوردن را به او بیاموزید.