لکنت یک اختلال در جریان روانی گفتار فرد می باشد . اینکه علت واقعی و معین لکنتچیست، موضوعی است که هنوز به طور کامل کشف نشده اما تحقیقات دانشمندان نظریاتمتفاوتی را در این زمینه ارائه کرده است. آنچه روشن است اینکهعلتهای متفاوتی سبب لکنت در افراد مختلف می شود. اما اینکه مهمترین علت چیست جای سۆال است.
حدود 55 میلیون نفر از مردم دنیا ، بزرگسال یا کودک دارای لکنتمی باشند که این تعداد حدوداً 1% از جمعیت مردم در کشورهای مختلف جهان راتشکیل دادهاست. طبق آخرین برآورد در ایران احتمالاً این جمعیت حدود نیم میلیون می باشد. پسخود این آمار نشان می دهد که ضروری است همه ما طرز برخورد با یک فرد مبتلا به لکنترا بیاموزیم به خصوص اگر این فرد یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان ما باشد.
به خاطر داشته باشید که اگر زمان حرف زدن با کودک یا بزرگسالی که دچار لکنت استاحساس ناراحتی کنید، این احساس منفی به طرف مقابل هم القا می شود.
البته بروز لکنت عمدتا در کودکان مشاهده می شود و شاید به جرات بتوان گفت کهحدود یک درصد از افراد در جامعه ممکن است در بزرگسالی دچار لکنت باشند اما در کلهستند خانواده هایی که درگیر این مساله بوده و لذا برای مواجهه با این شرایط بایداموزش ببینند. خصوصا که که طرز رفتار خانواده با این دست افراد خصوصا کودکان، درشکل گیری اعتماد به نفس آنها در آینده و همچنین میزان و نحوه تعامل اجتماعی شانبسیار موثر و تاثیرگذار است.
چرا که لکنت زبان ممکن است باعث شرمساری فرد در تعاملات اجتماعی گردد که این خودبه نوعی به حس تنها بودن و عدم تمایل به شرکت در هر گونه فعالیت و مشارکتی که لازمباشد این افراد صحبت کنند، دامن زند. لذا کمک کردن به این دست کودکان و حتیبزرگسالان(برای اینکه احساس امنیت و اسودگی کنند) بسیار حایز اهمیت است.
در ادامه به یک سری نکات اشاره می شود کهبه شما کمک می کند که چگونه با کودک مبتلا به لکنت زبان خود، ارتباط برقرارکنید:
لکنت زبان را بفهمید و درککنید:لکنت زبان یک اختلال در گفتار و تکلم است که صحبت کردن فردرا در بخشهای متفاوتی مثل ابتدا، وسط یا در بازه های مختلفی در طی مکالمه را با خللمواجه می کند. این مشکل می تواند با یک سری حرکات چهره مانند لرزیدن لبها و فک، پرشهای سریع چشم و یا دیگر حرکات که جزیی از تلاش برای حرف زدن هستند توام گردد.
هر چند لکنت دلایل و عوامل رشدی، ژنتیکی وعصب شناختی دارد با این حال مکانیسم دقیق آن هنوز شناخته شدهنیست.
برخی موقعیتها و شرایط می تواند لکنت را بدتر کند از جمله در جمع بودن، صحبتکردن در برابر دیگران، با تلاش حرف زدن و ..
اگر زمان حرفزدن با کودک یا بزرگسالی که دچار لکنت است احساس ناراحتی کنید، این احساس منفی بهطرف مقابل هم القا می شود
با شخصی که لکنت دارد به طور طبیعی صحبتکنید:به جز کسانی که دارای مشکلات شنوایی هستند، نیازی نیست کههنگام صحبت کردن با این دست افراد صدای خود را بالا ببرید و یا سرعت حرف زدن خود راکم کنید.
تماس چشمی تان را به طور طبیعی حفظ کنید. نیازی نیست که به چهره فرد مبتلا بهلکنت زل بزنید و یا از نگاه کردن به او طفره بروید.
تصور نکنید که شخص لکنت دار خجالتی، عصبییا ناتوان است:توانایی های روحی این افراد می تواند در حد عالیباشد. به طور غیر طبیعی خوب و مهربان نباشید، بلکه خودتان باشید.
آرام باشید:هر قدر آرامتر و خونسردتر باشید شخص لکنت دار در بیان احساسات و حرفهایش آرام تر و راحت ترخواهد بود.
با دقت گوش دهید: بر روی موضوع تمرکز کنید نه به نحوه ابراز و انتقال پیام. اطمینان کسب کنید که زبان بدن تان علاقه شما را به شنیدن حرفهای او بازتاب می دهد .
از تکنیکهای گوش دادن فعال استفادهکنید:تادر آن شخص لکنت دار با علاقمندی و قضاوت نکردن شما بهتداوم حرف زدن تشویق شود. دیده شده که افراد مبتلا به لکنت وقتی با خودشان، بااسباب بازی هایشان(البته در کودکان) با گل و گیاهان و .. صحبت می کنند بدون لکنتحرف می زنند شاید دلیل این مساله در قضاوت نکردن مخاطب است.
صبور باشید:اگر عادتدارید که وسط حرف بپرید و یا مهارت گوش دادن تان خوب نیست ممکن است وسوسه شوید کهزودتر وسط حرف فرد لکنت دار بیابید و حرفش را قطع کنید یا مجبور به اتمام کلامشکنید. این کار نه تنها مودبانه نیست بلکه این تصور را که اطرافیان تمایل به شنیدنحرفهای آنها ندارند، در لکنت دارها تقویت می کند.
سعی نکنید انها را هول کنید و یا جملاتشانرا تکمیل کنید:این علامت بی حوصلگی شماست. همچنین ممکن است گرفتارپیش داوری شوید و به غلط آنچه را که او می خواهد بگوید حدس بزنید.
اگر متوجه حرفهای او نشدید دوباره بحثکنید:احساس خجالت یا عدم اطمینان باعث بهتر شدن جریان تعاملنخواهد شد. از اینکه از او بخواهید بخشهایی را دوباره تکرارکند احساس ناراحتینکنید. حتی می توانید درباره موضوع لکنت با او حرف بزنید و حتی سعی کنید بحث را بامتانت و هوش اداره کنید. بیشتر این افراد از این بحث استقبال خواهند کرد و ان راشانسی برای ابراز احساسات خود به طور راحت و صریح می دانند.
به روش حمایتی با کودک لکنت دار حرفبزنید:بیشتر کسانی که از لکنت رنج می برند کودکان هستند. به هماندقت و ظرافتی که با یک جوان یا بزرگسال لکنت دار حرف می زنید با این دست کودکان همباید حرف زد تا به آنها کمک کنید تا بفهمد مورد علاقه هستند و تسلی بخش شانباشید.
کودک را در حرف زدن هلنکنید:وقت بگذارید و حرفهای او را با دقت بشنوید و هرگز جملاتش راکامل نکنید. از سرزنش کردن و یا منفی جلوه دادن این ویژگی در کودک پرهیز کنید. هرقدر محیط خانواده حمایتی تر باشد همان اندازه کودک اعتماد و تمرکز لازم برای پیشرفتدر تمام مهارتها و نه فقط صحبت کردن را پیدا خواهد کرد. با کودکتان درباره مشکلاتشصادق باشید و با و در مورد مشکلش حرف بزنید تا متوجه باشد که دارای هر مشکلی هم کهباشد او را دوست دارید.