در روند رشد و تکامل کودک پس از قطع بندناف دورهاي از استقلال نسبي آغاز ميشودکه کودک با اينکه بيشتر در آغوش والدين است، هر روز به سمت ايجاد استقلال بيشتر پيشميرود. به کودکان بايد کمک کرد که اين روند را طي کنند و درنهايت خودشان بتوانندبالغاني باکفايت شوند. مهدکودک مکان مناسبي براي ايجاد اين فضا است و رفتار والديناز بدو تولد کودک ميتواند در شکلگيري خاطره خوش از اولين مراحل استقلال کودک موثرباشد. براي اينکه کودک آماده رفتن به مهدکودک باشد نياز است که از قبل به او برايشکلگيري استقلال نسبياش کمک نمود. از جمله اينکه بتواند خودش به تنهايي به خواببرود، خودش غذايش را بخورد و در نتيجه عملکرد مستقل خود را تا حدود 3 سالگي کسبکرده باشد. کودکان بهخصوص کودکان بالاي 3 سال از مهدکودکي که در آنجا بتوانندخوشحال باشند و تعامل با ديگران را ياد بگيرند، سود ميبرند. آموزش مهارت ها وانتقال آن به کودکان در کنار همسالان رخ مي دهد، به عبارتي کودکان در اجتماع و ازطريق بازي با گروه همسالان خود با آموزه هايي همچون يادگيري زبان، درک مفاهيم کلاميو غير کلامي، نحوه ارتباط با ديگران، کمک کردن به همنوعان خود و... به صورت هدفمندو گروهي آشنا شده و نهايتاً به رشد اجتماعي مي رسند.
ترس از رفتن به مهدکودک
اگر به نظر ميآيد که کودک از رفتن به مهدکودک ميترسد، والدين بايداو را به تدريج با محيط جديد آشنا کنند. والدين بايدکمک کنند که مهدکودک براي فرزندشان تجربهاي مثبت و با استرس کمترباشد.اگر پدر يا مادر مشکل خاصي مثل احساسهاي مبهم از گناه، ترسيا اضطراب در هنگام جدا شدن از کودک دارند و نميتوانند به راحتي از فرزندشان جداشوند بهتر است مشاورهاي در مورد مسايل مربوط به خودشان داشته باشند؛ زيرا ايناحساسات، کودک را تحت تاثير قرار مي دهد.اگر کودک بافراهم آوردن تمام شرايط باز هم مساله دارد و بعد از حدود يک ماه هنوز براي رفتن بهمهد گريه ميکند نياز است که به وسيله يک متخصص بررسي شود.
توجه به دانش و تجربه مربي، ضروري ترين استاندارد در انتخابمهد کودک
معمولاً نخستين چيزي که خانواده ها در انتخاب مهد کودک به آن توجه مي کنند شکلظاهري ساختمان، فضاي داخلي اتاق ها، رنگارنگ بودن در و ديوار و خلاصه از اين جورچيزهاست که البته توجه به اين معيارها به نوبه خود مهم است امامهمتر از همه اين ها، توجه به تجربه و دانش مربيان و شيوه هاي آموزشياست.
از آنجا كه رشد زباني اكتسابي است هرچه كودكان بيشتر در محيطاجتماعي قرار گيرند رشد بيشتري در بين آنان شاهد خواهيم بود و هرچه بيشتر با افرادزرگسال و هم سن و سال خود در ارتباط باشند لذا مجبور به گويش بيشتر و مكالمه بيشترهستند و در مقابل پرسش هاي مطرح شده بايد پاسخ هاي مناسب بيابند
دکتر کامکاريبا تأکيد بر نقشبسيار خطير مربيان مهد در آموزش و پروش کودکان در دوران مهد کودک و آمادگي مي گويد: «از آنجايي که مهد براي کودکان به منزله يک محيط کاملاً صميمي و دوستانه است لذاتأثير پذيري کودکان در اينگونه مکان ها از مربيان و همسالان خود به مراتب بيش ازمحيط خانواده است بنابراين لازم است مربيان مهد طبق معيارهاي خاصي انتخاب شوند زيرااگر مربيان، افرادي آموزش ديده، کارآمد و متخصص در زمينه تربيت کودکان نباشند، بدونترديد، در انجام رسالت خود که همانا جامعه پذيري کودکان است، ناکام مي مانند و مهمتر اين که با بي تجربگي و نداشتن دانش کافي، لطمات جبران ناپذيري به کودکان وارد ميکنند، لذابه همه والدين توصيه مي شود در انتخاب مهدکودک، بيش از هر چيز، نسبت به دانش و تجربه مربيان و همچنين نحوه آموزش آنهااطمينان کامل حاصل کنند.
مربي کودکتان را بشناسيد
بهترين سن براي ورود به مهدکودک در کودکان، حدود 3 سالگي است وليبسياري از کودکان بنا به شرايط خاص مجبورند زودتر از 3 سالگي به مهدکودک بروند. درصورتي که کودک زير 2سال سن دارد، بهتر است مهدکودک ويژگيهاي زير را داشته باشد:
* تعداد مربيان کودکان زير 3 سال بايدبيشتر از تعداد مربيان کودکان بالاي 3 سال باشد.
* به کودکان زير 3 سال بايد بيشتر توجه شود.
* يک نگهدارنده بايد دوره طولانيتري کودک را نگهداريکند و مربيان نبايد سريع عوض شوند.
* مربي بايد بيشتر با اين دسته از کودکان حرف بزند، بازيکند، با آنها بخندد و براي موفقيتشان در بازيهاي فکري آنها را بيشتر و بارزترتشويق نمايد تا بچه لذت ببرد.
* بهتر است والدين به دنبال مربياي باشند که خونگرمبوده و مراقبتکننده باشد و خودکفايي لازم را داشته باشد و احساس مسووليت و توجه بهکودک داشته باشد.
*مربي بايد مشوق مهارتهاي اجتماعي و رفتار مثبت باشد وبتواند براي رفتار منفي کودک، محدوديت نسبي برقرار نمايد.
يکي از مسايل مهمي که والدين بايد دقت نمايند اين است که مربي کودکشان تواناييبرقراري ارتباط با توجه به سن کودکشان را داشته باشد. گاهي افراد فقط با يک طيفمحدود سني کودکان، خوب ارتباط برقرار ميکنند که طبيعتا بايد سن کودک و توانمنديارتباط مربياش با هم متناسب باشد. مهم است که والدين بدانند چه مدت است مربي دراين مهدکودک کار ميکند و قرار است چه مدت ديگر آنجا بماند.
تعويض زياد و مکرر و همچنين تعويض مربي در مراحلخاص بحراني تکامل کودک ميتواند براي کودک استرسزا باشد.بنابرايناگر والدين دريابند که مهدکودک فرزندشان را مناسب انتخاب نکردهاند بهتر است آن راتعويض نمايند.
10 فرمان مهدکودک
1. براي ورود کودک خود به مهدکودک از قبل علاقهمندي، حمايت و تشويقلازم را فراهم آوريد.
2. با کودک خود راجع به مهدکودک و اينکه آنجا چه فعاليتهايي انجام ميشود، صحبتکنيد: اسباببازي، بچهها، خواب، قصه، موسيقي و...
3. خودتان کودک را با مهد آشنا کنيد کجا اتاق اوست و جاي دستشويي را نشانشبدهيد و او را به مربيان معرفي کنيد.
4.اگر کودک نگراني دارد بگذاريد راجع به آن صحبت کند. او ميتواند اشياي آشنا ويا حتي عکسهايي را از خانواده همراه خود داشته باشد.
5. زمان فعاليتهاي روزانه کودک را از قبل متناسب با شرايط مهدکودک رفتنش فراهمآوريد (مثلا زمان خواب و بيداري، لباس پوشيدن و...)
6. وقتي تصميم گرفتيد کودکتان را به مهدکودک بفرستيد، در تصميم خود جدي باشيدو اگر مشکلي پيش آمد، سعي کنيد مشکل را رفع نماييد، نه اينکه از مهد رفتن کودکتانانصراف دهيد.
7. حتما سر ساعت تعيينشده براي بردن فرزندتان از مهد اقدام کنيد و کودک رامنتظر نگذاريد زيرا در اين صورت نگران شده و فکر ميکند که شما فراموش کردهايد اورا برگردانيد.
8. وقتي کودکان از نگرانيهايشان براي مهد رفتن ميگويند به آنها گوش دهيد وبگوييد بچههاي ديگري هم اين مساله را داشتهاند و بعضي از آنها ميترسند؛ چوننميدانستند که چهطور بايد به مربي خود بگويند که ميخواهند دستشويي بروند ياگرسنه هستند. گاهي پيش ميآيد که بعضي از بچهها، بچههاي ديگر را اذيت ميکنند وکودکان نميدانند که چه کار بايد بکنند، بنابراين از کودک خود بپرسيد: «آيا تو هماز اين مشکلات داري، چيزي هست که تو را در مهد اذيت کند؟!» اين کمک ميکند که مامتوجه مشکل کودک در مهد بشويم و به برطرف شدن آن کمک کنيم.
9. در شروع، کودک ممکن است مشکلاتي داشته باشد. به تشويقهايتان ادامهدهيد.
10. همه والدين حق دارند گاهي در طي روز سري به مهد بزنند و ملاقات سرزدهاي ازآنجا داشته باشند تا از وضعيت فرزندشان باخبر شوند. با آگاهي شما، صبر وشکيباييتان و حتي گاهي کمي جديت شروع مهدکودک ميتواند خاطرهاي هيجانانگيز ولذتبخش براي فرزندتان باشد.
انديشمندان كوشش كرده اند تا نقش مهدكودك ها و خانواده را در رشدزباني كودكان تفسير كنند.اطلاعات به دست آمده از اين مطلب چنين است كه هرچه كودكاندر محيط هاي اجتماعي بيشتر قرار گيرند رشد گفتار و زبان اين دسته از كودكان شايع تراست
مهد کودک ها تکلم ورشد اجتماعي را تقويت ميکنند
انديشمندان كوشش كرده اند تا نقش مهدكودك ها و خانواده را در رشدزباني كودكان تفسير كنند.اطلاعات به دست آمده از اين مطلب چنين است كه هرچه كودكاندر محيط هاي اجتماعي بيشتر قرار گيرند رشد گفتار و زبان اين دسته از كودكان شايع تراست.
اين گروه از كودكان داراي واژگان و لغات بيشتري هستند. از كلمات و عبارات مترادفبيشتر استفاده مي كنند و خيلي سريع تر و راحت تر مطلب خود را به سايران ميرسانند.
از آنجا كه رشد زباني اكتسابي است هرچه كودكان بيشتر در محيط اجتماعي قرار گيرندرشد بيشتري در بين آنان شاهد خواهيم بود و هرچه بيشتر با افراد بزرگسال و هم سن وسال خود در ارتباط باشند لذا مجبور به گويش بيشتر و مكالمه بيشتر هستند و در مقابلپرسش هاي مطرح شده بايد پاسخ هاي مناسب بيابند.
لذا به صراحت مي توان گفت كه مراكزي چون مهدكودك هامي توانند در رشد زباني كودكان موثر و در پيشرفت آنان تاثيرگذارباشند.