پس کودکاني که مشکل گفتاري دارند احتياج به کمکهاي اضافه تر و سريعتريدارند.
همه ي بچه ها بالاخره يک زماني بايد صحبت کردن را بياموزند و بهترين موقع زمانياست که طفل هنوز روي زانوهاي مادرش مي نشيند. مادر اولين معلم کودک است. براستي کهمادران شايسته ترين افراد براي آموزش گفتار به فرزندانشان هستند، با اينحال آموزشسخن گفتن به کودکاني که تاخير يا مشکل گفتاري دارند کار ساده اي نيست. براي کمک بهآنها پدر و مادر بايد بدانند که يادگيري زبان مستلزم چه چيزهايي است و اينکه زبانچيزي بيشتر از توانايي صحبت کردن است.
1. کودکان مي توانند از زبان جهت بيان احساسات و دردهايشان استفاده کنند. زمانيکه بتوان اينها را با ديگري در ميان گذاشت، از ناراحتي و عجز بيشتر جلوگيري ميشود.
2. وقتي کودک شروع به صحبت کردن بصورت جمله نمود، يادگيري زبان متوقف نمي شود . هر عمل جديدي که کودک مي آموزد يک سري کلمات جديد به آموخته هاي قبلي او اضافه ميشود. زبان در تمام يادگيريهاي ديگر کودک دخالت مي کند . همانطوريکه کودک نمي تواندقبل از خزيدن و راه رفتن بدود، در مورد گفتار هم او نمي تواند بدون کسب مهارتهايمقدماتي حرف زدن را بياموزد.
نارواني طبيعي چيست و چگونه با كودك ناروان رفتار كنيم؟
نارواني طبيعي گفتار معمولا در سنين 5-2 سالگي در كودكان ديده ميشود. معمولا80% کودکاني که دچار نارواني طبيعي هستند بهبودي خود به خودي پيدا ميکنند و بقيه دچار لکنت مي شوند بنابراين بهتر است براي اينکه بهبودي به 100% برسدبرنامه مشاوره و درمان را توسط گفتار درمان براي کودکان نلروان طبيعي اجرا کنيم .
تفاوت نارواني طبيعي با لکنت
1- تکرار هاي فردي لکنتي نا منظم است ولي در فرد ناروان داراي نظمخاصي است .
2- مدت زمان سرعت تکرار در فرد لکنتي سريع تر از حد معمول است ولي در ناروانطبيعي با بقيه گفتارش تفاوتي ندارد.
3- در زمان تکرار در فرد لکنتي تنش و انقباض عضلاني وجود دارد ولي در فرد ناروانوجود ندارد.
4- فرق لکنتي به درجاتي مشکل خود را مي شناسد و از آن آگاهي دارد ولي فرد ناروانطبيعي از مشکل خود آگاهي ندارد.
5- در لکنت دوره هاي بهبودي خودبخودي و نوسان ديده نمي شود ولي در نارواني طبيعياين موارد ديده مي شود .
با اضطراب و نگراني به کودک نگاه نکنيد از اينکه نحوه صحبت کردنکودک به دلخواه شما نيست متاسف نباشيد پس وقتي کودکتان سعي مي کنند به طريقي بدونگيرهاي عادي صحبت کند و موفق نمي شود حسرت نخوريد
و او را سرزنش نکنيد.
مشاوره
1- از کلمه لکنت يا هر کلمه ديگري براي توضيح نحوه گفتار کودک نبايداستفاده کنند چون اگر کودک اين مسئله را بفهمد متوجه مي شود که خوب نيست اين طورصحبت کند .
2- به کودک نگوئيد يواش ، توقف کن ، قبل حرف زدن فکر کن ، چيزي نگوييد که کودکمتوجه شود در گفتار او مشکلي وجود دارد .
3- با اضطراب و نگراني به کودک نگاه نکنيد از اينکه نحوه صحبت کردن کودک بهدلخواه شما نيست متاسف نباشيد پس وقتي کودکتان سعي مي کنند به طريقي بدون گيرهايعادي صحبت کند و موفق نمي شود حسرت نخوريد و او را سرزنش نکنيد.
4- از موقعيت هايي که موجب گير و نارواني او مي شود يادداشتي تهيه کنيد و ازمجبور کردن کودک به صحبت در آن موقعيت نامطلوب خوداري کنيد .
5- وقتي کودک مي خواهد صحبت کند شهامت او را از بيننبريد .
6- بدون وارد آوردن فشار به اعضاي خانواده در خانه محيطي آرام فراهم آوريد درمواقع هيجان آور و خشمگين کننده سعي کنيد که کودک را مجبور به صحبت نکنيد و يا بادادن الگوي صحيح در گفتار خود او را راهنمايي کنيد .
7- با توجه و شکيبايي کامل به کودک گويش کنيد هنگامي که وي صحبت مي کند نشاندهيد که توجه و علاقه شما متوجه موضوع صحبت است نه اينکه او چگونه صحبت مي کند.
8- با کودک به طور ملايم و بدون شتاب صحبت کنيد با مکث هايي بجا و نفس گيرهاييمناسب البته نه آنقدر آرام که مثل اين باشد که صداي خود را مي کشيد يا وزن و آهنگگفتارتان را از دست بدهيد گاهي نيز عمدا در کلامتان تکرار داشته باشيد تا کودک فکرکند بزرگتر ها نيز در گفتارشان گاهي گير و تکرار دارند .
9- کودک را در بهترين شرايط بدني نگاه داريد بيماري به احتمال زياد موجب افزايشتکرار و گير کودک خواهد شد .
10- بچه ها گاهي فقط مي خواهند با بزرگتر ها صحبت کرده و ارتباط برقرارکنند ( مثل همه ما ) پس بدون توجه و فکر قبلي شروع به صحبت مي نمايند....
پس اگر نتوانستند صحبت کنند:
الف ) مي توان با سوال ساده به فکر او جهت داد .
ب ) مدت زماني به او فرصت بدهيد اگر نتوانست در کمال خونسردي و به آرامي کلمهمورد نظر را به او ياد آوري کنيد .
ج) کلمه را ظاهرا به گونه اي اتفاقي به او ياد آوري کنيد با عجله داخل حرفشنپريد . منظور او را به هيچ وجه تکميل نکنيد و به کودک به اندازه کافي فرصت بدهيد .
11- با کودک به صورت حقيرانه صحبت نکنيد .
12- برايش داستان هاي کوتاه و سرگرم کننده تعريف کنيد .هم بازي کنيد هم برايشکتاب بخوانيد .
13 – اگر در مورد نحوه ي صحبت کردنش و اينکه درست حرف مي زند يا نه سوال پرسيدبه او اطمينان بدهيد که درست حرف مي زند و اشکالي ندارد.
14 – پس از اينکه کودک حرفش را زد با آرامش و بدون عجله با به کار بردن تعدادياز همان لغات خودش به او پاسخ دهيد مثال : کودک : من آن خرگوش را ديد ديد ديدم. شما : آها ، بله تو خرگوش را ديدي او زبل و با نمک است.
15- حداقل روزي 5 دقيقه را به صحبت آرام با کودک خود اختصاص دهيد.
16- اگر شما مشغول کاري هستيد که احتياج به تمرکز داريد و در همين زمان کودکشروع به صحبت مي کند ، براي او توضيح دهيد که اکنون نمي توانيد چشم از کار خود برداريد ولي به وي گوش مي دهيد.
17 – اگر خستگي در گفتار کودک اثر دارد ترتيبي دهيد تا او به اندازه کافياستراحت کند.
18 – اگر مي بينيد کاهش سرعت در امور خانواده به کودک شما کمک مي کند پس واجباست شيوه و روش خود را آرام تر کنيد .
19 – توجه و اختصاص دادن زمان کافي براي شنيدن حرفهايش احتمالا سبب مي شود احساسبهتري درباره گفتار خود داشته باشد و حس کند براي والدين با ارزش و مهم است .
20 - سطح هيجان بالا ، از هر منبعي که باشد ، ميزان نارواني را افزايش مي دهد .
21 – اگردر صورت مشاجره بين پدر و مادر،لكنت كودك تشديد مي شود ،از اين مسالهپيشگيري كنيد.
22- نبايد به کسي اجازه دهيد نارواني کودک را تقليد کند .بايد به افراد بگوييدکه وقتي اداي نارواني او را در مي آورند صحبت کردن برايش مشکل تر مي شود .
با توجه و شکيبايي کامل به کودک گويش کنيد هنگامي که وي صحبت ميکند نشان دهيد که توجه و علاقه شما متوجه موضوع صحبت است نه اينکه او چگونه صحبت ميکند
23- سعي شود در منزل نوبت رعايت شود . همچنين کودکي که نارواني دارد بايد نوبترا رعايت کند.
24- مي توان زماني که احساس مي شود کودک در گفتارش دچار گير شده حواس او را ازگفته اش پرت کرد.
25- والدين و خواهر و برادر فرد ناروان بايد در گفتگوي خود جانب احتياط را رعايتکند مثلا صحبت فرد ناروان را قطع نکنند و نوبت صحبت به او بدهند.
26 – سعي کنيد اعتماد به نفس افراد ناروان را افزايش دهيد با افزايش اعتماد بهنفس نارواني فرد کمتر مي شود.
27- سعي کنيد با اين کودک خود مانند ساير فرزندان خود رفتار کنيد
28 – هنگامي که فرد ناروان صحبت مي کند نشان دهيد که توجه و علاقه شما متوجهموضوع صحبت است نه اينکه او چگونه صحبت مي کند.